Taktyka Drużynowa, Wychowanie fizyczne, Metodyka, Unihokej(1)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]Międzynarodowa Federacja Unihokeja
TAKTYKA DRUŻYNOWA
NAUKA TAKTYKI DRUŻYNOWEJ
W DYSCYPLINIE UNIHOKEJ
WSKAZÓWKI I ĆWICZENIA
TAKTYKA DRUŻYNOWA
Międzynarodowa Federacja Unihokeja
TAKTYKA DRUŻYNOWA
Międzynarodowa Federacja Unihokeja
Spis treści
Wprowadzenie 5
Nauczanie taktyki gry 6
Jakie elementy należy akcentować w taktyce drużynowej? 7
„Notatnik gry” trenera 7
Użyte zwroty i symbole 8
Gra ofensywna 9
Otwarcie (wyprowadzenie) gry - gra ofensywna w streie obronnej
– „podciąganie” gry w polu 9
Poziom 1 9
Poziom 2 10
Poziom 3 13
Atak (Gra ofensywna w streie ataku) 19
Poziom 1 19
Poziom 2 21
Poziom 3 23
Kontratak 25
Poziom 1 25
Poziom 2 27
Poziom 3 30
Gra w obronie 32
Gra obronna w streie ataku (Fore checking) 32
Poziom 1 32
Poziom 2 34
Poziom 3 37
Gra obronna w streie obronnej 43
Poziom 1 43
Poziom 2 43
Poziom 3 44
Przejście z gry ofensywnej do gry w obronie 47
Poziom 1 47
Poziom 2 48
Poziom 3 49
Zakończenie 51
2
3
TAKTYKA DRUŻYNOWA
Międzynarodowa Federacja Unihokeja
TAKTYKA DRUŻYNOWA
Międzynarodowa Federacja Unihokeja
Podziękowania
Wprowadzenie
Materiał zgromadzony w niniejszym podręczniku pochodzi z podręczników do gry w unihokeja Międzynarodowej Federacji
Unihokeja oraz jej federacji członkowskich, zaś tekst podręcznika został przygotowany we współpracy z światowej klasy trene-
rami. W tym miejscu chciałam podziękować Mika Ahonen, Jari Oksanen, Juha Jantii i Johnowi Liljelund z Finlandii, a także
Grantowi Mead i Jurgowi Khim z reprezentacji narodowej kobiet Australii za cenne uwagi przy przygotowaniu tej książki.
Chciałabym również podziękować Mericie Bruun za jej wsparcie i pomoc przy przygotowaniu tej pracy.
Helsinki, 20 września 2007 r.
Anniina Paavilainen, autorka
Taktyka drużynowa to system gry, z którego ko-
rzysta zespół jako całość, aby osiągnąć odpo-
wiedni poziom dyscypliny i porządku w swojej
grze, a także sposób na umożliwienia zawodni-
kom stworzenia najlepszych sytuacji bramko-
wych na boisku.
Taktyka drużynowa to system gry, z którego korzysta zespół
jako całość, aby osiągnąć odpowiedni poziom dyscypliny i
porządku w swojej grze, a także sposób na umożliwienia za-
wodnikom stworzenia najlepszych sytuacji bramkowych na
boisku. Jeżeli na boisku przebywa pięciu zawodników w tym
samym czasie, powinni wiedzieć jak się zachować w różnych
sytuacjach; z obraną zawczasu taktyką łatwiej jest przewidzieć
zachowanie partnerów z drużyny w określonych sytuacjach.
Taktyka drużynowa jest również ważnym sprawą dla trenera;
chodzi o to, aby „odnaleźć” możliwości każdego zawodnika
poprzez wskazanie pozycji, na której zagra zawodnik, odpo-
wiednio do swoich możliwości izycznych i psychicznych.
oczywiście można przezwyciężyć poprzez podjęcie szybkiego
powrotu, przejęcie piłki i wyprowadzenie własnego kontrata-
ku.
W obronie najpopularniejszą formacją obronną jest formacja
1-2-2 z wysuniętym zawodnikiem z przodu i zawodnikami
„kryjącymi” atakujących, a także klasyczny styl 2-1-2.
Postępy w nauce i poziomy trudności
Celem niniejszego podręcznika nie jest przedstawienie opty-
malnych rozwiązań dla konkretnej drużyny. Nie zamierzamy
również znajdować odpowiedzi na pytanie, który z syste-
mów gry dany zespół powinien zastosować. Chodzi o to, aby
wskazać trenerom warunki i przesłanki, którymi powinni się
kierować decydując się na zastosowanie konkretnego syste-
mu gry. Każdy trener powinien być świadomy dokonanego
wyboru, a także wskazywać cele tej taktyki motywując przy
tym zawodników, nawet wówczas gdy zawodnicy kwestionu-
ją obraną taktykę.
W niniejszym podręczniku na poziomie podstawowym pre-
zentowane są różne systemy defensywne i ofensywne. Opis
każdego z systemów zawiera również zestaw ćwiczeń. Głów-
ny nacisk położony jest na umiejętności indywidualne wy-
magane w konkretnym systemie, a także na rozwijanie tych
umiejętności wraz ze zdolnością do podejmowania decyzji w
konkretnej sytuacji na boisku. Przedstawione ćwiczenia są
tak zaplanowane, aby były zbliżone do sytuacji występują-
cych podczas gry na boisku.
Ćwiczenia są podzielone na trzy grupy w zależności od po-
ziomu umiejętności zawodników. Na poziomie pierwszym
przedmiotem ćwiczeń jest indywidualna technika zawodni-
ka niezbędna do gry w danym systemie. W zasadzie są one
bardzo podobne do ćwiczeń prezentowanych w podręczniku
„Technika indywidualna i taktyka”. Poziom drugi obejmuje
ćwiczenia dotyczące umiejętności taktyki indywidualnej w
sytuacjach, gdy zawodnik podejmuje taktyczne decyzje na
boisku. Wreszcie poziom trzeci zawiera ćwiczenia symulowa-
nej gry z piątką zawodników w każdej drużynie.
Granica między poszczególnymi poziomami ćwiczeń jest
płynna, a poziom trudności ćwiczeń może faktycznie na-
kładać się na siebie, ale celem stworzonych podziałów jest
stopniowe oswajanie się z kolejnymi stopniami trudności po-
szczególnych ćwiczeń.
Trendy w unihokeju
W dyscyplinie jaką jest unihokej zawodnik zmienia pozycje
wielokrotnie w ciągu gry; obrońca może podciągnąć grę na
połowę przeciwnika kończąc swoją akcję strzałem, nominalny
napastnik zaś, zajmując pozycję obrońcy, pozostaje wówczas
w tyle wspierając obrońcę. Z tego względu młodzi zawodnicy
powinni być uczeni gry na wszystkich pozycjach. Każdy za-
wodnik powinien również spróbować na pozycji bramkarza.
Niektóre cechy charakterystyczne unihokeja w dzisiejszym
świecie można obserwować w najlepszych ligach europej-
skich.
Z praktycznego punktu widzenia istnieją dwa typy przepro-
wadzanego ataku: atak zorganizowany i kontratak.
Niektóre zespoły opierają swoją taktykę na posiadaniu piłki
poprzez przeprowadzenie powolnego i ściśle zaplanowanego,
zorganizowanego ataku, ale główny nurt w najlepszych ligach
unihokeja opiera się obecnie na grze ofensywnej polegającej
na prostym ataku, składającego się z krótkich podań między
pięcioma zawodnikami przed bramką przeciwnika. Gdy dru-
żyna atakująca stoi w formacji obronnej mogą zostać łatwo
ograni dzięki szybkości i dokładności podawanej piłki. Ten
styl wymaga oczywiście wielu umiejętności od zawodników
takich jak technika indywidualna w przypadku odbioru i do-
kładnych podań, ale i zdolność „czytania” gry na boisku.
Inną taktyką ofensywną jest kontratak. Przejście zespołu z gry
obronnej do ataku wymaga szybkości i zgrania, ale stanowi
świetne narzędzie do zdobywania bramek; przeciwnik ma bo-
wiem ma mało czasu na zorganizowanie obrony. Kontratak
4
5
TAKTYKA DRUŻYNOWA
Międzynarodowa Federacja Unihokeja
TAKTYKA DRUŻYNOWA
Międzynarodowa Federacja Unihokeja
Nauczanie taktyki gry
Jakie elementy należy
akcentować
w taktyce drużynowej?
Notatnik trenera
Przekazywanie wiedzy z zakresu taktyki można podzie-
lić na trzy etapy: indywidualny, w małych grupach i
taktyka zespołowa. Aby uzyskać pożądane efekty po-
szczególne etapy powinny być wprowadzane w nastę-
pującej kolejności.
1.Zajęcia indywidualne
Młodzi zawodnicy przyswoją sobie zasady taktyki
indywidualnej niejako podświadomie, bez ingeren-
cji trenera; poprzez wielokrotne powtarzanie okre-
ślonych zagrań, będą wiedzieli jak zachować się w
danej sytuacji. Jeżeli stworzy się im właściwe środo-
wisko nauki, sami nauczą się podejmować właściwe
decyzje na podstawie własnego oglądu sytuacji na
boisku. Gra w unihokeja, podobnie jak inne po-
krewne dyscypliny, to nie tylko opanowanie umie-
jętności techniki indywidualnej i taktyki zespołowej.
Indywidualna zdolność do określonych zachowań,
szybko podejmowanych i właściwych decyzji jest w
tej dyscyplinie niezwykle ważna. Z tego i powinna
być leitmotivem każdego proponowanego ćwiczenia
podczas treningu już z najmłodszymi zawodnikami.
Z tego względu kwestia taktyki indywidualnej po-
winna być priorytetowa od samego początku. Jeżeli
położy się zbyt duży nacisk na taktykę zespołową na
zbyt niskim poziomie nauki gry, może to być przy-
czyną obniżenia kreatywności młodego zawodnika w
przyszłości. Z drugiej strony takie pojęcia jak „obro-
na”, „krycie” czy „każdy swego” powinny być uży-
wane podczas zajęć, chociażby dlatego, aby stały się
dla młodego gracza znajome. Podobnie rzecz się ma
z zasadami gry oraz jej istotą; należy zwracać na to
uwagę, aby stały się łatwo i naturalnie przyswajalne.
2.Zajęcia w małych grupach
Z zawodnikami w wieku 13-15 lat, a nawet star-
szymi rozpoczynającymi grę w unihokeja, zasady
taktyki gry powinny być wprowadzane w małych
grupach, w oparciu o ćwiczenia, w których uczest-
niczą po trzech zawodników z każdej strony. W tym
samym czasie nabywają umiejętności technicznych.
Na tym etapie należy również przedstawiać zasady
taktyki gry przed przystąpieniem do kolejnych po-
ziomów ćwiczeń.
3.Taktyka zespołowa
Jeżeli chodzi o młodzież i dorosłych zawodników
(16 lat i więcej) reguły taktyki zespołowej powinny
być przedstawiane przy każdym ćwiczeniu.
Trener powinien prowadzić własny notatnik gry. Notatnik
powinien mieć charakter narzędzia do gromadzenia pisem-
nych poleceń i rozwiązań gry dla poszczególnych zawod-
ników, a nawet określenia celów stawianych zawodnikom
podczas ćwiczeń nad systemem taktycznym. Narzędzie tego
rodzaju powinno zawierać następujące informacje: taktyka w
grze ofensywnej i defensywnej, odpowiedzialność w grze na
konkretnych pozycjach, zasady pracy w zespole, a także plan
zajęć. Notatnik gry powinien być „żywy” i dynamiczny w
ciągu sezonu oraz uwzględniać zmiany następujące w trakcie
rozgrywek. W odpowiedzi na zastosowany system gry przez
przeciwnika, zmiany w „piątkach”, które mogą mieć wpływ
na grę zespołu należy zostawić miejsce na ewentualne wpro-
wadzanie zmian na bieżąco.
Taktyka drużynowa opiera się na rozumieniu gry, dyscypli-
nie, zaufaniu i zdolności zarówno trenera, jak i zawodników
do „czytania” gry. Wszystkie te umiejętności powinny być
przedmiotem doskonalenia w procesie nauczania taktyki
gry. Oczywiście sama zdolność zawodników do rozumienia i
przyswajania sobie umiejętności z zakresu taktyki ma również
niemały wpływ na proces nauczania. Trenerze powinni za-
wsze rozważać poziom intelektualny, a także rozwój izyczny
zawodników i pamiętać, że proces nauczania musi być dosto-
sowany do konkretnych zawodników.
Praca z dziećmi powinna być bardziej skoncentrowana na
rozwoju umiejętności indywidualnych, a w przypadku przej-
ścia do nauki taktyki indywidualnej i zespołowej - przebiegać
według z góry zaplanowanego i ściśle realizowanego planu.
Wybierając system gry zespołu trener powinien poważnie roz-
ważyć silne i słabe strony drużyny. Nie będzie rozsądnym przy-
jęcie systemu taktycznego opartego na szybkich, krótkich po-
daniach w sytuacji, gdy umiejętności techniczne zawodników
pozostawiają wiele do życzenia. Podobnie nie byłoby właściwe
skorzystanie z systemu krycia „każdy swego” w przypadku,
gdy predyspozycje izyczne przeciwnika przewyższają własnych
zawodników. Innymi słowy, system taktyki gry powinien być
dostosowany do zawodników, a nie odwrotnie. Jednakże jeżeli
celem jest ciągły rozwój zawodników i ich wiedzy taktycznej,
wszystkie umiejętności, również te, które wymagają ćwiczeń,
powinny być doskonalone podczas zajęć treningowych. Taka
praktyka będzie stanowiła podstawę do przyswajania umiejęt-
ności technicznych i taktycznych w przyszłości.
Przy wyborze systemu taktycznego swoją wagę mają również
czynniki zewnętrzne. Na przykład wielkość i kształt bandy bę-
dzie determinował to, czy drużyna będzie grała prostopadłymi
podaniami (wąskie boisko) czy też przyjmie taktykę polegającą
na zorganizowanym ataku (szerokie boisko).
Budując system taktyczny zespołu należy uważnie i na bieżąco
przyglądać się kompetencjom zawodników. Taktyka ofensyw-
na powinna być sposobem na osiągnięcie zamierzonego celu.
Ażeby wygrać mecz trzeba strzelać bramki, z kolei strzelanie
bramek możliwe jest, gdy zespół kontroluje grę jako drużyna
atakująca.
W grze defensywnej najlepszym sposobem jest przyjęcie jed-
nego systemu obrony lub też – ostatecznie – wybranie jednego
systemu gry jako podstawowego dla danego zespołu. Taktyka
zespołu powinna być tak dobrana, aby każdy z zawodników
czuł się komfortowo na boisku, zwłaszcza gdy ten sam system
jest wykorzystywany w ciągu całego sezonu. W takim przypad-
ku powinno być jasnym dla każdego zawodnika na jakiej po-
zycji gra, a także jakiego zachowania oczekuje się od niego na
boisku. Tego rodzaju zachowania powinny być przedmiotem
ciągłego treningu. W miarę nabierania umiejętności i kompe-
tencji przez zawodników, zespół będzie w stanie zmieniać syste-
my taktyczne i wybierać je do każdego meczu, każdej tercji, a
nawet poszczególnych okresów gry w każdej tercji.
6
7
TAKTYKA DRUŻYNOWA
Międzynarodowa Federacja Unihokeja
TAKTYKA DRUŻYNOWA
Międzynarodowa Federacja Unihokeja
Użyte zwroty i symbole
Gra ofensywna
Można by powiedzieć, że system gry drużyny broniącej się
jest jedyną rzeczą determinującą taktykę zespołową. Ale jak to
już było powiedziane w poprzednim rozdziale, drużyna, która
chce wygrywać, opiera się na grze ofensywnej. Takie elemen-
ty jak rozciągnięcie ataku, otwarcia gry i ruch piłki powinny
być przedmiotem ćwiczeń na treningach, aż staną się rzeczą
naturalną dla każdego zawodnika w zespole. Podstawowymi
elementami w grze ofensywnej są otwarcia gry, zakańczanie
ataków na bramkę i kontrataki. Jednakże, aby przygotować
się na różne nieprzewidziane sytuacje, należy ćwiczyć różne
warianty gry. Jeżeli wskaże się zawodnikom takie rozwiązania
ogranie przeciwnika stanie się łatwiejsze.
Ćwiczenie 1
Możliwe modyikacje
ćwiczenia:
- można wprowadzić
dodatkowego zawodni-
ka umieszczając go w
środku „diamentu”; za-
wodnik utrudnia podania
zawodnikom
- jeżeli zawodnik w środku
„diamentu” przetnie
podanie (przejmie piłkę),
zajmuje miejsce zawod-
nika, który stracił piłkę
Uwagi do ćwiczenia:
- podania następują bez
odbioru piłki
- zawodnicy powinni
znajdować się w ciągłym
ruchu
- wzrok na partnerów na
boisku
- podania powinny na fo-
rehand, nie na backhand
Cel ćwiczenia:
- trening podań i odbioru
piłki w ruchu i pozycji
statycznej
Organizacja ćwiczenia:
- zawodnicy są podzieleni
na grupy sześcioosobo-
we i formują „diament”
(zob. rysunek)
- jedna piłka na każdą
grupę
Poruszanie się bez piłki
Zawodnik atakujący z piłką
Otwarcie (wyprowadzenie) gry - gra ofensywna
w streie obronnej – „podciąganie” gry w polu
Wykonanie ćwiczenia:
- zawodnicy podają piłkę
pozostając w pozycji
bez ruchu (podania bez
odbioru)
- zawodnicy kontynuują
ćwiczenie w ruchu tj.
poruszając się za podaną
piłką do partnera
Poziom 1
Podanie
Zawodnik atakujący bez piłki
Indywidualna technika każdego z zawodników jest jednym
z najważniejszych czynników w grze ofensywnej, w tym przy
otwarciu (wyprowadzeniu) gry. Podstawowymi elementami
techniki indywidualnej wymaganymi przy treningu otwarcia
gry zarówno w systemie obrońca - obrońca i gry z libero są
podanie, odbiór piłki, gra w ruchu i gra na pozycji. Te umie-
jętności są zwykle przedmiotem ćwiczeń w trakcie rozgrzewki,
ale powinny być również elementem treningu taktycznego.
Nie powinno się zaniedbywać takich elementów jak dokład-
ność podania czy odbioru piłki. Chodzi tu zarówno o trening
krótkich podań bez odbioru piłki, a także długich podań z
pociągnięciem łopatki. Należy uczulać zawodników na mięk-
ki uchwyt podczas odbioru podań z powietrza. Z kolei przy
krótkich podaniach bez odbioru należy zwraca uwagę na siłę,
którą wykorzystuje się przy podaniach.
Wykorzystując system obrońca – obrońca przy otwarciu gry,
należy zwrócić uwagę, że odległość między najbardziej cofnię-
tymi zawodnikami jest zwykle większy aniżeli w grze z libe-
ro. Z tego względu odpowiednie techniki podania i odbioru
powinny być przedmiotem ćwiczeń zgodnie z przyjętym sy-
stemem taktycznym. Należy zwracać zawodnikom uwagę na
korzyści wynikające z podawania i odbioru piłki w ruchu; po-
zostawanie w jednym miejscu stwarza sytuację bardziej czy-
telną na przeciwnika, któremu łatwiej przeciąć linię podania
odbierając piłkę.
Podobnie ważnym elementem gry ofensywnej jest utrzymy-
wanie posiadania piłki. W szczególności chodzi o tu o za-
pobieganie wybijania przez przeciwnika piłki po bandzie ze
swojej połowy, przytrzymywaniu zawodnika z piłką w rogu
boiska. Ochrona posiadania piłki ważna jest również w sy-
tuacji, gdy zawodnik będący w posiadaniu piłki jest „kryty”
przez przeciwnika.
Zadaniem zawodników bez piłki jest poruszanie się po boi-
sku w celu utworzenia możliwości bezpiecznego podania pił-
ki przez zawodnika będącego w jej posiadaniu. Ten element
wymaga szczególnych ćwiczeń na treningach. Ćwiczenia w
tym zakresie można znaleźć również w podręczniku „Techni-
ka indywidualna i taktyka”.
Poruszanie się z piłką
Zawodnik drużyny przeciwnej
bez piłki
Słupek
Strzał
8
zawodnik
poruszaj
cy si
bez piłkizawodnik poruszaj
cy si
z piłk
zawodnik atakuj
cy
w posiadaniu piłki
zawodnik dru
yny
przeciwnej bez piłki
9
podanie
strzał
zawodnik atakuj
cy
bez piłki
pachołek
[ Pobierz całość w formacie PDF ]