TS8, widzenie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]Magazyn dla rodziców, nauczycieli i wychowawców
numer 8, styczeƒ-luty 2005
cena 9,50 zł
(0% VAT)
SWW 2711 ISSN 1731-4712
Czy w szkole jest miejsce
na humor?
O po˝ytkach z poczucia humoru
(nauczyciela) p∏ynàcych...
Humor w szkole?
O obrazie nauczyciela
w dowcipach i ˝artach o szkole
Szko∏y waldorfskie w Holandii
Duch naukowy gaÊnie
– rozmowa z Jackiem Pa∏kà
www.hokus-pokus.pl
Spis treÊci
Wydawca
Wydawnictwo Hokus-Pokus
07-410 Ostro∏´ka
ul. Gorbatowa 12a/11
Rozwa˝ania
Maria Dudzikowa
O po˝ytkach z poczucia humoru (nauczyciela) p∏ynàcych...
5
9
Hanna Diduszko
Humor w szkole?
Adres do korespondencji
0-949 Warszawa
ul. Wandy 10a/4
tel./fax (022) 617 12 9
www.hokus-pokus.pl
Lucyna Kasjanowicz
O obrazie nauczyciela w dowcipach i ˝artach o szkole
14
Redakcja
Redaktor Naczelna
Marta Lipczyƒska
marta@hokus-pokus.pl
Jaros∏aw Czechowicz
Ucz dziecko i miej dziecko w sobie!
17
Bogna Neumann
Drobne, zabawne zdarzenia
18
Sekretarz Redakcji
Maria Borz´cka
marysia@hokus-pokus.pl
Maria Konczewska
Humor w przedszkolu
19
Felieton
Jan Miros∏aw Bereza OSB
Medytacja lekkiego dotyku
Stale wspó∏pracujà
Tomasz Baraƒski, Jarosław
Czechowicz, Hanna Diduszko,
Lucyna Kasjanowicz, Bogna
Neumann, Maciej Osuch, Dorota
Staniszewska, Krzysztof Srebrny
20
Maria Borz´cka
Babcia ˝yje!
21
Projekt graiczny pisma
Piotr Gil
Ilustracja na ok∏adce
Piotr Szyszkowski
Rozmowa
Gra˝yna Korzeniowska
Duch naukowy gaÊnie – rozmowa z Jackiem Pa∏kà
23
Polecamy
Korekta
Anna Uler
Szko∏a w innych krajach
Barbara Kowalewska
Szko∏y waldorfskie w Holandii
27
Reklama
reklama@hokus-pokus.pl
Twórcze zaj´cia
Barbara Postek
Moje umiej´tnoÊci mojà szansà
Prenumerata
prenumerata@hokus-pokus.pl
32
Redakcja nie zwraca tekstów niezamó-
wionych. Zastrzegamy sobie prawo do
skracania i redagowania tekstów. Za
treÊç og∏oszeƒ i reklam nie odpowiadamy.
nakład: 1500 egzemplarzy
© Wydawnictwo Hokus-Pokus
Twórcza Szko∏a
|
styczeƒ-luty 2005
Lekki dotyk...
Marta Lipczyƒska
Redaktor Naczelna
Drodzy Czytelnicy,
oto kolejny, ósmy numer „Twórczej Szko∏y” przed Wami. Cieszymy si´, ˝e uda∏o
si´ nam, ma∏emu wydawnictwu przetrwaç ci´˝kie chwile i wydaç ju˝ osiem nu-
merów – dziewiàty w przygotowaniu.
Staramy si´ na ∏amach naszego pisma poruszaç tematy wa˝ne, ciekawe,
intrygujàce. Chwilami prowokujemy, ale tylko po to, aby dotrzeç do sedna pro-
blemu lub spojrzeç na niego z innej perspektywy.
Tym razem mówimy o humorze. Czy w szkole jest miejsce na humor? Czy nauczy-
ciele, wychowawcy majà poczucie humoru? Co to w ogóle znaczy „mieç poczucie
humoru”? Czy doroÊli potraià Êmiaç si´ z samych siebie? Jaki jest wizerunek na-
uczyciela w dowcipach? Na te pytania próbujà odpowiedzieç nasi autorzy – m.in.
prof. Maria Dudzikowa, Hanna Diduszko, oraz stali bywalcy – Maria Borz´cka,
Bogna Neumann, Lucyna Kasjanowicz, Jaros∏aw Czechowicz.
Polecam najnowszy numer, mam nadziej´, ˝e dzi´ki jego lekturze odnajdà
Paƒstwo w sobie, jak pisze Jan M. Bereza autentyczne poczucie humoru czyli
osiàgnà lekki dotyk.
Pozdrawiam serdecznie. Oby do wiosny!
Marta Lipczyƒska
4
Twórcza Szko∏a
|
styczeƒ-luty 2005
Maria Dudzikowa
profesor zwyczajny, kierownik Zak∏adu Pedagogiki Szkolnej na Wydziale Studiów Edu-
kacyjnych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wiceprzewodniczàca KNP
PAN, redaktor naczelna „Rocznika Pedagogicznego”. Autorka wielu artyku∏ów i kilkuna-
stu ksià˝ek (m.in. „O trudnej sztuce tworzenia samego siebie”, Warszawa 1985; „Praca
m∏odzie˝y nad sobà”, Warszawa 199; „OsobliwoÊci Êmiechu uczniowskiego”, Kraków
1996. Aktualnie w ksi´garniach mo˝na znaleêç drugie, poszerzone wydanie jej ksià˝ki
„Mit o szkole jako miejscu wszechstronnego rozwoju ucznia. Eseje etnopedagogiczne”,
Kraków 2004.
O po˝ytkach z poczucia humoru
(nauczyciela) p∏ynàcych...
Na poczàtek nieco teorii. Brak miej-
sca nie zezwala na rozwini´cie tej
kwestii. Poczucie humoru mo˝e byç
rozumiane dwojako:
A
jako zdolnoÊç do tworzenia hu-
moru, np. utworów humorystycz-
nych, produkowania humory-
stycznych uwag czy dowcipów,
tworzenia cz´sto w sposób spon-
taniczny humoru sytuacyjnego,
oraz umiej´tnoÊç wywo∏ywania
Êmiechu u innych,
A
jako zdolnoÊç rozumienia
i prze˝ywania humoru tworzo-
nego przez innych, i to zarówno
w odbiorze utworów artystycz-
nych, jak i podczas kontaktów
z ludêmi oraz w reakcjach na wy-
darzenia ˝yciowe.
1
z którà dana osoba si´ uÊmiecha,
Êmieje si´ lub inaczej objawia roz-
bawienie w ró˝nych sytuacjach,
a tak˝e sprawia, i˝ inni prze˝ywajà
podobne stany emocjonalne.
Bada-
nia zachodnich autorów wykazujà,
i˝ wi´kszoÊç ludzi jest przekonana
o swoim poczuciu humoru (szcze-
gólnie w drugim znaczeniu), bez
koniecznoÊci podtrzymywania tej
umiej´tnoÊci czy rozwijania jej.
Wobec posàdzeƒ o brak poczucia
humoru niektórzy gotowi sà broniç
si´ zawzi´cie. Byç mo˝e dlatego,
˝e – jak zauwa˝ajà badacze zjawi-
ska – na humor sk∏adajà si´ si∏a,
dojrza∏oÊç i wy˝szoÊç w stosunku do
niebezpieczeƒstwa i nieszcz´Êcia,
symbolizuje on zwyci´stwo i triumf
nad pora˝kà. Cz∏owiek z poczuciem
humoru rozpoznaje rzeczywistoÊç
zazwyczaj pesymistycznà, a mimo to
zachowuje si´, jak gdyby nie mia∏o
to znaczenia lub go nie dotyczy∏o.
Dostrzega on elementy niepowa˝ne
w sprawach powa˝nych i odwrot-
nie.
stansem traktowaç samego siebie.
Najzdrowszy i najtrudniejszy humor
to ten, który stosuje si´ do samego
siebie, kiedy cz∏owiek jest zdolny
Êmiaç si´ ze swych w∏asnych projek-
tów, sukcesów i roli spo∏ecznej, jakà
odgrywa. Op∏aca si´ taka autoiro-
nia, poniewa˝:
szcz´Êliwi, którzy potraià Êmiaç
si´ z samych siebie
– b´dà mieli radoÊç i zabaw´
ca∏e ˝ycie.
Szcz´Êliwi, którzy nie biorà siebie
nazbyt serio
– za to ludzie ich uszanujà
(ks. T . Fedorowicz, 1994 )
Wed∏ug Leszka Ko∏akowskiego
4
w∏aÊnie ten dystans cz∏owieka do
siebie, dystans ironiczny, stanowi
nawet o istocie poczucia humoru:
Ka˝dy potrai opowiadaç zas∏yszane
kawa∏y lub Êmiaç si´ z cudzych
niepowodzeƒ, ale tylko nieliczni
umiejà si´ zdobyç na samoironi´,
co wymaga zarówno inteligencji, jak
pewnej dyscypliny emocji; jako˝ na
pi´çdziesi´ciu nad´tych
– tu wtràc´,
i˝ z moich badaƒ wynika, ˝e (wed∏ug
opinii uczniów) proporcje te sà
prawdziwe w stosunku do nauczy-
Lapidarnie rzecz ujà∏ H. C. Foot
2
,
mówiàc, i˝ cz∏owiek z poczuciem hu-
moru potrai zarówno „rozszyfrowaç”
humor tkwiàcy w ró˝nych zjawiskach,
zrozumieç znaczenie ˝artu, który
w∏aÊnie przeczyta∏ czy us∏ysza∏, jak
i „zaszyfrowaç” ˝art oraz wiedzieç,
jak i kiedy pos∏u˝yç si´ nim, by
za jego pomocà przekazaç jakàÊ
wiadomoÊç innym. Poczucie humoru
mo˝na zaÊ mierzyç cz´stotliwoÊcià,
Brak poczucia humoru jest wi´c dla
wielu wyraênà przeszkodà. Szcze-
gólnie, kiedy ktoÊ nie potrai z dy-
5
Twórcza Szko∏a
|
styczeƒ-luty 2005
[ Pobierz całość w formacie PDF ]