Tammet Daniel - Urodziłem się pewnego błękitnego dnia, 0 ostatnio dodane
[ Pobierz całość w formacie PDF ]Daniel Tammet
Urodziłemipewnegobłkitnegodnia
Pamitnikinadwycajnegoumyłuepołempergera
PrełożyłaMałgorataMyiorka
wydawnictwo Czarne
Wołowiec2010
Tytułoryginału angielskiego BORN ON A BLUE DAY. A MEMOIR OF ASPERGER'S AND AN
EXTRAORDINARY MIND
ProjektokładkiGNIEKPIERK/PRCOWNIPPIERÓWKFotograianaokładce©byRICHRD
KALVAR / MAGNUM PHOTOS / EK PICTURES
Copyright © by DANIEL TAMMET, 2006
First published in Great Britain in 2006 by Hodder & Stoughton. A division of Hodder Headline.
Copyright © for the Polish edition by WYDAWNICTWO CZARNE, 2010 Copyright © for the Polish
tranlationbyMŁGORTMYIORK2010
Redakcja MAGDALENA PABICH
Projekt typograicnyiredakcjatechnicnaROBERTOLE/d2dplłożonopimamiMinionProitype
eccaProKorektyMGDLENKDIERKiUNNTNiK/d2dplkładUNN
SZATANIK/d2d.pl
ISBN 978-83-7536-205-3
Podikowania
Dikujnatpującymoobom bektórychtakiążkanigdybyniepowtała
MoimrodicomJennieriKevinowiacałąichmiłodicierp¬liwodoraawytkocegomnie
nauczyli
Moim braciom Lee, Stevenowi i Paulowi oraz siostrom: Claire, Marii, Natashy, Annie-Marie i Shelley za
ichmiłodiroumienie
Rehanowi Qayoomowi mojemu najlepszemu przyjacielowi z lat szkolnych
Elfriede Corkhill mojej ulubionej nauczycielce
łanowiiElaineMoorebmłanowiinieWilliamomoraOllyemuihowiJeerymoimnajbliżym
pryjaciołom
BiruteilieneoobieoktórejmylgdywpominamcapdonynaLitwie
SigriSur Kristinsdóttir mojej nauczycielce islandzkiego
Suzy Seraphine-Kimel i Julianowi Chaumonowi za ich pomoc przy stronie Optimnem.co.uk
\ V
MartinowiteveowiTobyemuDanowiiNicoliepołowiktórytworyłilmdokumentalnyGeniu
pamici(Brainman)
Rowenie Webb, Helen Coyle i Kerryemu Hoodowi z wydawnic¬twa Hodder za ich wskazówki i pomoc
prytejkiążce
WkoocumojemupartnerowiNeilowiabycieobą
łowowtpnedoktoraDaroldaTreerta
JettowiłakiążkaobardoroległymumyleNieopo¬wiadaonajednaktylkooumyle
DanielaTammetaalerównieżojegowiecieObaąwarteponania
FenomenalnedolnocilicboweDaniela adiwiąkaż¬degoJelipoproigoopodnieienie37do
cwartejpotgiprawienatychmiatpodaciwynik1874161Poproopo¬dielenie13pre97ajeli
chcepodaodpowieddo¬kładnociądoponadtumiejcpoprecinkuNatychmiatibewyiłku
precigawykłykalkulatorbyprawdidcymaracjpotrebakomputeraocywiciemaracj
Natpnaprawatojegodolnodopanowanianowegoj¬ykagramatykiodmianyiroumieniaw
jedyneiedemdniFilmdokumentalnyGeniupamici(Brainman)porapierwywywietlonyw
WielkiejBrytaniiw2005rokupokaujejakDanielucyijykailandkiegowtakkrótkimcaiei
wytpujewilandkiejtelewijiudielanażywowywiaduwnowoponanymjykużywodyku¬tując
prowadącymi.
A* * *
JednaknajbardiejintereujemnienietocoDanieltaknieamowiciepotrairobidaleracejjego
umiejtnodwy¬tłumaceniajaktorobiTobyawantamobjaniałwojedolnocijetniewykle
radkieawłaciwieprawieiniedara Wwikocikiążektoinnipiąowyjątkowych
UmiejtnociachawantówanieoniamioobieDa¬nielwyjątkowodajenamniewyklewnikliwy
opiwoichdolnociumyłowychTrelacjmożemyterapowiąadmedycnymibadaniami
obrazowymi i testamineuropychologicnymicoactojużrobidiwtenpoóbotrymamyradką
możliwodbylepiejgłbidtotrudneagadnieniejakonitorobią?
IntereująceąjednakrównieżinnekwetieynetejaDanielaktórątakbogatoopiujejet
wyjątkowa tegowgldużepocególnelicbykażdądo1000„widinietylkojakooddielnykolor
aletakżejakoktałtakturruchacaemnawetemocjonalny„odcieoWykonująckomplikowane
obliceniadołownie„dotregaodpo¬wiedwgłowienienapianąwpotacilicbyjakwkiążce
teleonicnejalejakopołącenietychktałtówkolorówiormwnowektałtkoloriormbdące
„odpowiedią
Danielmówinamżeynetejapojawiłaiuniegopoeriiatakówepileptycnychwdieciotwie
Moimdaniemalicagotodokategorii„nabytegoepołuawantalu¬diktórywykticili
umiejtnociawantacaemnaantatycnympoiomiewkonekwencjijakiegouraucentralnego
układunerwowegochorobylubaburenia„Nabytyyndronawanta tawiaważnepytanieoukryty
potencjałbydmożedremiącywnawytkichoraotojakuwolnidtenpotencjałbe
traumatycnychdareo
PoprebliżeponawanieDanielawcymonambar-dochtnieucetnicymożemybliżydido
chwili, gdy potraimyobudid„małegoRainmanaktórybydmożeitniejewkażdymna
twierdonorównieżżeDanieljetwyokounkcjonującąoobąautymemlubepołempergerao
cymotwarciepieJednakwpreciwieotwiedotychwyra¬nychymptomówiachowaoktóre
prejawiałjakodiec¬koobecneżycieDanielajegoamodielnodpremawiająatwierdeniemże
cciowo„wyrółautymuTakipotpwmiarupływulatdarainaccietak¬żew
prypadkuinnychludiepektrumabureoauty-tycnychCciowapoprawatanuDaniela
prawiłażerodiłaiwnimwypływającaercażyciowamijaa¬inpirowadinnychludicierpiących
naepilepjlubepółpergeraprepokaanienawłanymprykładieżeta¬kiechorobynieawe
muąbydprekodąwrowo¬juiwykorytywaniuwoichmożliwociJegomijajetwyranie
okrelonaucynidwiat„bardiejpryjanymmiejcemdlaluditakimiproblemami
PierwyrapotkałemDanielawMilwaukeewpek¬takularnympodwgldemarchitektonicznym
MueumtukipełnymintenywnychkolorówirobiącychogromnewrażeniewierunkówByłato
dokonałaceneriaRóżnoktałtnawielowymiarowaiwielobarwnatrelitarebamnótwem
klanychelementówpomogłamiwiualiowadobieniektórewyraitychobraówmylowycho
którychopowiadałmiDaniel
Danieljetelokwentnymcłowiekiemołagodnymgło¬iemiłymuprejmymdelikatnymikromnym
RównieżtocopiejettakieJegoplanynapryłodobejmujądaląpomocorganiacjom
dobroczynnym, takim jak bry¬tyjskie Narodowe Stowarzyszenie na rzecz Autyzmu (Natio¬nal Autistic
Society) i Narodowe Stowarzyszenie na rzecz Epilepsji (National Society for Epilepsy). Jest znany, a to na
całymwieciepomagamurealiowadtencytnycelChcerównieżkontynuowadpracnaukowcami
nadbardiejcegółowymbadaniemjegoniewykłychdolnociPrag¬nietakżepromowadróżne
poobynaukiwłacawyko-rytującerodkiwiualnektórectonacnieułatwiająroumienie
ludziom ze spektrumabureoautytycnychawkonekwencjipomagająteżwichnaucaniu
Wżyciuoobitymjegoceleątakiejakwikocinabudowadblikodwwiąkachpartnerami
ro¬dinąipryjaciółmiPragnierównieżpoukiwadtychradkichleccennych chwil spokoju i
pełnieniaktóreopiujewotatnichakapitachkiążkiirokoowadinimiąto„niebiaokie
chwile.
DanielmówiżeapryjaniłilicbamiRecywi¬ciewewcenymdieciotwiebyłyonejego
jedynymipryjaciółmiTera jednakDanielukanowychpryjaniiawierajedołownienacałym
wieciePryjaodiałajednakwobietronyCytelnikodkładawickiążkDa¬nielaaprynajmniej
mnieitodaryłoucuciemżedikijegootwartocicerociiłatwocinawiąywaniakontaktu
równieżnalałnowegopryjaciela
dr med. Darold A. Treffert Konsultant naukowy filmu Rain Man
Niebiekiediewiątkiicerwonełowa
Urodiłemi31tycnia1979rokuwrodWiemżetobyłarodaponieważtadatajetdlamnie
niebiekaarodyaweąniebiekiepodobniejakcyradiewidipodnie¬ionegłoywcaiekłótni
Lubiwojądaturodeniapo¬nieważwikodlicbktórewniejwytpująwidjakogładkiei
okrągłektałtypodobnedootocakównaplaży Todlategożeąonelicbamipierwymi
31191979779i1979ąpodielnetylkopreiebieiprejedenRopo¬najwytkielicby
pierweażdo9973poich„otocakowatymcharakterePoprotutakpracujemójmóg
Cierpinaradkitanwanyyndromemawantapra¬wieniktonimniełyałażdomomentugdy
aktorDutinHomanpredtawiłgownagrodonymOcaremilmieRainMan1988rokuPodobnie
jakpotadgranapreHomanaRaymondBabbittmamniemalobeyjnąpo¬trebporądku i rutyny,
cowpływapraktycnienakażdyapektmojegożyciaNaprykładkażdegorankanania¬daniejadam
dokładnie45gramówowiankidlapewnociważmiknawadeelektrycnejNatpniepred
wyj¬ciemdomuliciletukodieżymamnaobieDe¬nerwujijeliniemogwypidherbatyo
tejamejporekażdegodniaKiedyjetemetreowanyimamproblemyoddychaniemamykam
ocyilicMylenieolicbachpomagamiiupokoid
Licbyąmoimipryjaciółmiinigdymnienieopuca¬jąKażdajetwyjątkowaimawłanąoobowod
Jedenaciejetpryjanepidgłoneacterycicheiniemiałetomojaulubionacyramożedlategoże
prypominamimnieamegoJedneąduże236671179ainnemałe613581Niektóreąpikne,
jak333ainnebrydkiejak289Dlamniekażdacyrailicbajetwyjątkowa
NieależnieodtegodokądidicorobiniepretajmyledolicbachWromowiegopodarem
talk-howDavidemLettermanemwNowymJorkupowiediałemmużewygląda jak liczba 117 chuda jak
patykPóniejnaTimequarektóregonawałunieodnoiidolicbpojrałemwgórna
pitrąceitamwieżowceipocułemiotoconydiewiątkaminajbardiejkoja-rącymimii
ogromem.
Uceninaywająmojewrokoweemocjonalneodbie¬ranielicbynetejącyliradkim
neurologicnymłące¬niemwrażeomyłowychnajcciejdającymdolnodwideniakoloruliteri/lub
licbMojaynetejąjetnie¬potykanaiłożonadikiniejwidktałtkolorakturiruchlicbNa
prykładjedenjetlniącobiałejakgdybyktoawieciłmilatarkąwocyPidjetjakuderenie
piorunalubhukalrobijającychiokałyTrydieciiedemjetgrudkowatejakowiankaa
oiemdieiątdie¬widkojary miipróącymniegiem
37
89
Najbardziej znany przypadek synestezji to prawdopodob-nie opisywany przez rosyjskiego psychologa A.
RŁurinapretrenitrydietulatpocąwyodlatdwudie-tychxxwiekuobdaronyenomenalną
pamiciądien-nikaronawikuereewki„jaknaywałgoŁuriawwoichnotatkachdokiążki
Opamiciktóraniemiałagranicmiałobraowąpamidktórapowalałamu„wi¬diedłowailicby
jakoróżnektałtyikolory„potraiłpryglądającipretryminutypiddieicioelementowej
macierypowtórydjejelementyarównoarapoakciejakiwielelatpóniejŁuriaprypiywał
niewykłąkrótkoidługotrwałąpamidereewkiegojegoyneteyjnymdowiadceniom
Wykorytującwojewłanedowiadceniayneteyjnejużodwcenegodieciotwadoratałem
umiejt¬nociąpracyiwykonywaniaobliceonawielkichlicbachwpamicibeżadnegowiadomego
wyiłkutakjakil¬mowyRaymondBabbittPrawdmówiącjettodolnodktórąpoiadatakżekilku
innychżyjącychawantów(ca¬emokrelanychmianem„błykawicnychkalkulatorów)
" V«* " »
DoktorDaroldTreertlekarWiconinicołowybadacyndromuawantawwojejkiążce
ExtraordinaryPeoplepodajeprykładniewidomegocłowieka„dolnegodopreprowadaniaobliceow
sposób niemal cudowny":
Gdyapytanogoileiarenkukurydynajdieiwktórym64pudełekjeliwpierwymjetjedno
wdrugimdwawtrecimcterywcwartymoiemitdpodałodpowiedidlapudełkacternatego
(8192), osiemnastego (131072) i dwudziestego czwartego (8 388 608) natychmiast, a dla czterdziestego
ómego(140737488355328)po6ekundachPo45ekundachpodałtakżepoprawnieumiarenwe
wytkich64pudełkach(18446744073709551616).
Mojeulubioneoperacjenalicbachtopodnoeniedopotgicylimnożenielicbypreniąamą
okrelonąlicbrayPomnożenielicbypreniąamąnaywaipodnieieniemdokwadratuNa
prykład72dokwadratuto72x72=5184Wmoimumyle kwadratylicbąaweymetrycnymi
ktałtamidlategouważamjeawyjąt¬kowopiknePomnożenietejamejlicbypreiebietryray
naywaipodnieieniemdoecianulubdotreciejpotgi51doecianulubdotreciejpotgito
51 x 51 x 51=132651Każdywynikpodnoeniadopotgiwi¬docamiumyłujako
charakterytycnywiualnywórWmiarjakobliceniaiichwynikironąktałtyikolorywmojej
głowietająicorabardiejłożone37dopotgipiątej37x37x37x37x37=69343957widjako
dużyokrągłożonymniejychokrgówporuającychiwkierunkugodnymruchemwkaówek
zegara.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]