trzy ciała buddy, Ciekawee, Buddyjski Zen
[ Pobierz całość w formacie PDF ]Grupa Wad
Ŝ
rajany Tybeta
ń
skiej w Poznaniu – podstawowe definicje buddyjskie
TRZY CIAŁA BUDDY (skr.
trikaja
, tyb.
kusum
)
Zgodnie z naukami mahajany, Budda to wymiar ostateczny, uniwersalny, jednak przejawia się takŜe w
świecie dualizmu, aby wyzwalać wszystkie istoty. Stąd teŜ Buddę moŜna równieŜ określić jako
„jedność trzech kaj”, czyli Trzech Ciał Buddy, w skład których wchodzą:
. NajwyŜsze, ostateczne
ciało, które jest zupełną otwartością, naturą Buddy, naturą umysłu, podstawą wszystkiego,
nigdy nie powstałą, niestworzoną i nieuwarunkowaną przez przyczyny i okoliczności.
Dharmakaja to wymiar, którego nie da się poznać Ŝadnym ze zmysłów, ani zrozumieć za
pomocą intelektu. MoŜna go doświadczyć jedynie poprzez bezpośrednie urzeczywistnienie
Oświecenia, co jest równoznaczne z wyzwoleniem od cierpienia oraz osiągnięciem
wszechwiedzy i bezgranicznego, nieprzemijającego szczęścia.
Inną nazwą dharmakaji jest
d
Ŝ
niana-dharmakaja
(tyb.
jeszie cieku
) - mądrość, wszystko
poznający i rozumiejący umysł Buddy, całkowite urzeczywistnienie wszelkich cnót.
Dharmakaję manifestuje się dla własnego poŜytku, oznacza ona całkowite unicestwienie
dwóch zasłon (zasłon emocji i zasłon uniemoŜliwiających wszechwiedzę).
Dharmakaję charakteryzuje między innymi
10 mocy Buddy
(np. moc wiedzy o wszystkich
przeszłych i przyszłych Ŝywotach kaŜdej istoty).
, które Budda
przejawia dla poŜytku innych - bodhisattwów znajdujących się na ostatnich poziomach (skr.
bhumi
) ścieŜki bodhisattwy.
Sambhogakaja przejawia się w formie niezliczonych postaci Buddów. Przebywają one w
Czystych Krainach i nauczają zaawansowanych na ścieŜce bodhisattwów.
Ktoś, kto dzięki swemu prawemu Ŝyciu jest dostatecznie na to przygotowany, moŜe po
śmierci odrodzić się w tych niebiańskich krainach, aby tam stopniowo dojść do pełnej
doskonałości - stanu Buddy. JeŜeli jeszcze za Ŝycia osiągnie duchową czystość, moŜe nawet tu,
na ziemi, otrzymywać od sambhogakaji nauki podczas mistycznych wizji. Historia buddyzmu
mahajany zna wielu świętych wizjonerów, którzy wzbogacają przekaz Dharmy o własne, Ŝywe
doświadczenie.
Sambhogakaja przejawia się cały czas i naucza mahajany, ale my, istoty z zaciemnionym
umysłem, nie jesteśmy w stanie jej postrzec. Budda Śakjamuni nigdy tego świata nie opuścił,
on tu cały czas jest właśnie w formie sambhogakaji.
(tyb.
longku
) -
c iało rado
ś
ci, doskonałej szcz
ęś
liwo
ś
ci
, ziemskie ciało, w którym Buddowie ukazują
się ludziom, aby zrealizować swoje postanowienie wyzwolenia wszystkich istot.
Jako nirmanakaja Buddowie
pojawiaj
ą
si
ę
czuj
ą
cym istotom o mniej lub bardziej
korzystnej zasłudze, nawet w piekłach. W buddyzmie wadŜrajany mistrzowie mogą odradzać
się w ludzkim ciele emanacji jako duchowi przewodnicy, jednakŜe pełne, doskonałe ciało
nirmanakji ze wszystkimi cechami zamanifestował w naszych czasach jedynie Budda
Śakjamuni.
Nirmanakaja moŜe takŜe przejawiać się w formie duchowych nauczycieli, władców
pomagających swym poddanym, a nawet zwykłych ludzi, którzy z poświęceniem pracują dla
dobra innych. RównieŜ nauczyciele innych religii mogą być postrzegani jako emanacje
aktywności Buddy, nauczające stosownie do zdolności i sposobów myślenia poszczególnych
istot.
(tyb.
tulku
)
- c iało emanacji
13
1.
DHARMAKAJA
(tyb.
cieku
)
- c iało Dharmy, ostatecznej prawdy
2.
SAMBHOGAKAJA
3.
NIRMANAKAJA
Grupa Wad
Ŝ
rajany Tybeta
ń
skiej w Poznaniu – podstawowe definicje buddyjskie
Sambhogakaja i nirmanakaja zwane są
CIAŁAMI FORMY
(skr
. rupakaja
). Wszystkie trzy kaje
występują razem, są nierozdzielne. Błogosławieństwo dharmakaji jest zawsze obecne, sambhogakaji –
w czystych krainach, nirmanakaji – co jakiś czas w róŜnych światach.
SWABHAWIKAKAJA
(tyb.
ngoło niku
) to
ciało esencji, jedno
ść
trzech kaj
- wszystko obejmująca,
nigdy nieustająca natura i podstawa wszystkiego, brak negatywności, np. karmicznych przyczyn
cierpienia (cierpienie w skr.
dukkha
) i złudzeń.
TRZY SFERY / SZE
ŚĆ
Ś
WIATÓW SANSARY
Pod pojęciem ,,trzech sfer'' czy teŜ „trzech światów” rozumie się trzy poziomy istnienia wymieniane w
buddyjskiej kosmologii.
nazywa się tak, gdyŜ znajdujące się w niej istoty są stale zajęte
dąŜeniem do osiągnięcia przyjemności zmysłowych. Sfera ta charakteryzuje się obecnością
niskich, egoistycznych pragnień.
W obręb sfery pragnień wchodzi
SZE
ŚĆ
Ś
WIATÓW
(skr.
loka
). Ludzi o „małych umysłach”
(praktykujących ścieŜkę hinajany) Budda nauczał, Ŝe światy te są konkretnymi miejscami, w
których moŜna się odradzać. Natomiast ludzi o „wielkich umysłach” (praktykujących
mahajanę) nauczał, Ŝe są to jedynie wytwory umysłu.
Trzy ni
Ŝ
sze
ś
wiaty
to:
·
. Podstawowa emocja – GNIEW. Istoty piekielne nieustannie
doświadczają niewyobraŜalnych cierpień do czasu, kiedy nie wyczerpie się ich
negatywna karma – wtedy odradzają się w innym świecie. Istnieje 18 rodzajów piekieł
(8 gorących, 8 zimnych, piekło czasowe i piekło sąsiadujące). NajniŜsze z nich to
piekło avici
– w nim Ŝyje się najdłuŜej (całą wielką kalpę) i doświadcza
najstraszliwszego cierpienia.
·
. Podstawowa emocja – CHCIWOŚĆ. Czujące istoty
w tym świecie nie są w stanie spoŜywać jedzenia i picia. Aby to zobrazować, często
przedstawia się je jako istoty z brzuchami jak góra i gardłami jak ucho igielne.
. Podstawowa emocja – GŁUPOTA. Podstawowe cierpienie – lęk przed
byciem zjedzonym. Oprócz zwierząt, które widzimy, istnieją teŜ zwierzęta niewidzialne
(garudy, smoki, nagowie – Ŝyją bardzo długo).
Trzy wy
Ŝ
sze
ś
wiaty
to:
·
Świat zwierząt
. Podstawowa emocja – POśĄDANIE. W buddyzmie istoty ludzkie mają
bardzo szczególny status, poniewaŜ w pełni oświecony Budda pojawia się jedynie w
tym świecie (arhaci i bodhistattwowie odradzają się w róŜnych światach). Ludzie
doświadczają zarówno szczęścia (niczym bogowie), jak teŜ cierpienia (niczym istoty w
trzech niŜszych światach), dlatego mają motywację do praktyki Dharmy. Świat ludzi
charakteryzują 4 wielkie cierpienia: narodzin, starości, choroby i śmierci.
·
. Podstawowa emocja – ZAZDROŚĆ. Istoty znajdują się w
tym świecie w wyniku działań opartych na zawiści i rywalizacji. Mogą się tutaj znaleźć
równieŜ istoty, które jako ludzie mieli dobre zamiary, ale popełnili negatywne działania,
np. krzywdzili innych. Asury doświadczają duŜo przyjemniejszego Ŝycia niŜ ludzie, ale
dręczy ich zawiść w stosunku do bogów, których widzą tak, jak ludzie postrzegają
zwierzęta.
·
- pierwsze sześć poziomów bogów. Podstawowa emocja –
DUMA. Jedyne cierpienie – cierpienie śmierci (niemal zawsze wiąŜe się z upadkiem do
14
1.
SFERA PRAGNIE
Ń
Świat piekieł
Świat głodnych duchów (pretów)
·
Świat ludzi
Świat półbogów (asurów)
Świat bogów (dewów)
Grupa Wad
Ŝ
rajany Tybeta
ń
skiej w Poznaniu – podstawowe definicje buddyjskie
niŜszych światów). Mówi się, Ŝe jest to cierpienie gorsze od cierpienia istot
piekielnych.
2.
SFERA FORMY
zamieszkana przez istoty boskie, pozbawione pragnień. Obejmuje 17
poziomów bogów
o przepięknych, świetlanych ciałach. W świecie bogów foremnych
pojawiają się istoty dzięki zasłudze i rozwinięciu samadhi. Kiedy karma bogów foremnych się
wyczerpie, prawie zawsze spadają w niŜsze światy egzystencji.
3.
SFERA BEZFOREMNA
, na którą składają się 4 poziomy wyŜszych, pozbawionych formy
fizycznej bogów, tak zwanych
brahmów
. W tym świecie moŜna się znaleźć jedynie dzięki
urzeczywistnieniu samadhi (jeszcze głębszemu niŜ w sferze formy).
To, w jakim świecie aktualnie przebywamy, uwarunkowane jest naszym działaniem, czyli karmą. Trzy
sfery razem składają się na Ś
WIAT SANSARY
.
JeŜeli rozwinięciu światowego samadhi (nierozproszenia) towarzyszy zrozumienie pustki
(pozaświatowe samadhi), wówczas odrodzenie się w niebach bogów nie jest przeszkodą – moŜna
kontynuować duchową praktykę i osiągnąć oświecenie.
DWIE PRAWDY
WyróŜnia się dwie prawdy:
·
- to, czego doświadczamy w tej chwili, co się nam jawi pod postacią
zjawisk. To, jak postrzegamy prawdę względną („lubię”/„nie lubię”) decyduje o rodzaju karmy,
jaką gromadzimy.
·
PRAWDA OSTATECZNA
- to, co i jak jest naprawdę, natura tego, co jest widoczne,
„takość”.
Prawda względna i ostateczna są nierozdzielne, rzeczywistość posiada równocześnie oba te aspekty.
Na przykład coś, co nazywamy drzewem, składa się z wielu róŜnych elementów – liści, gałęzi, pnia,
korzeni itp. i nie ma jednej rzeczy, którą moglibyśmy nazwać jego „drzewowatością”. Na poziomie
względnym moŜemy jednak temu czemuś nadać nazwę „drzewa” i będzie to odpowiadało
rzeczywistości. Nierozdzielność prawdy względnej i ostatecznej wyraŜa się tym, Ŝe z jednej strony
dana rzecz istnieje, a z drugiej strony nie istnieje tak, jak się potocznie jawi. Te dwie prawdy nie są
jednak toŜsame (nie są tym samym).
Zrozumienie prawdy ostatecznej sprawia, Ŝe lepiej rozumiemy prawdę względną.
Kiedy słuchamy nauk, zawsze musimy pamiętać, z którego poziomu są wygłaszane –ostatecznej
rzeczywistości, czy z poziomu względnego (tego, jak się zjawiska przejawiają – do tego poziomu
naleŜą m. in. nauki o karmie). Na przykład bodhisattwa Awalokiteśwara z punktu widzenia prawdy
względnej doświadczył tak wielkiej rozpaczy, widząc cierpienie czujących istot, Ŝe jego głowa
rozpadła się na tysiąc kawałków. Natomiast z ostatecznego punktu widzenia ten sam Awalokiteśwara
mówi w „Sutrze Serca” – „…Nie ma cierpienia, nie ma przyczyny cierpienia, nie ma mądrości ani
osiągnięcia mądrości…”.
Z dwojga błędów – eternalizmu (wszystko istnieje, ma niezmienną esencję, istotę) i nihilizmu (nic nie
istnieje) lepiej juŜ popełnić błąd eternalizmu, poniewaŜ błąd nihilizmu powoduje, Ŝe popadamy w
beztroskę wyznając pogląd „hulaj dusza piekła nie ma”.
15
PRAWDA WZGL
Ę
DNA
[ Pobierz całość w formacie PDF ]