tradzik artykul, Cosinus kosmetologia materiały
[ Pobierz całość w formacie PDF ]Trądzik różowaty (łacińska nazwa - "rosacea")
jest przewlekłą chorobą skóry, obejmującą głównie środkową część
twarzy (okolice nosa, przyśrodkową część policzków, brodę,
środkowe partie
czoła). W trądziku różowatym grudki i
krostki rozwijają się na podłożu rumieniowym. Chorobie mogą towarzyszyć przerost i zwłóknienie gruczołów łojo-
wych, czasem kończące się przerostem tkanek, najczęściej nosa (tzw. rhinophyma). Trądzik różowaty, pomimo podob-
nej nazwy, nie ma nic wspólnego z trądzikiem zwykłym. Czasami obie choroby mogą współistnieć, przy czym trądzik
zwykły jest stopniowo zastępowany przez rosacea.
Trądzik różowaty występuje częściej u kobiet (okres menopauzy), przy czym u mężczyzn przebiega znacznie ostrzej,
prowadząc do zmian przerostowych. Rosacea pojawia się zwykle około 30 roku życia, a więc wtedy, gdy okres dojrze-
wania mamy już daleko za sobą. Szczytowe nasilenie choroby występuje między 40 a 60 rokiem życia.
Trądzik różowaty
jest schorzeniem o nieustalonej etiologii.
Często pojawia się u osób z bardzo jasną karnacją. Zwraca
się uwagę na czynniki zaostrzające chorobę takie jak: zmiana gospodarki hormonalnej w okresie menopauzy, choroby
układu pokarmowego głównie związane z infekcją Helicobacter pylori oraz nadciśnienie tętnicze. Jego objawy nasilają
się podczas działania na skórę twarzy niekorzystnych czynników takich jak stres, zmiana temperatury otoczenia, nieod-
powiednie kosmetyki, nieprawidłowa dieta (przyprawy, alkohol, gorące napoje) itp. Trądzik różowaty rozwija się pra-
wie zawsze na tle skóry uszkodzonej przez światło słoneczne.
Chorobę charakteryzują okresy zaostrzeń oraz poprawy stanu skóry. Jest to schorzenie o charakterze przewlekłym, cha-
rakteryzujące się rozwojem kolejnych etapów. Na początku pojawia się w środkowej części twarzy, pod wpływem wie-
lu bodźców, rumień przemijający. W późniejszym okresie rumień staje się trwalszy, może utrzymywać się przez wiele
dni lub nawet stale. Powstają
pajączkowate rozszerzenia naczyń włosowatych (teleangiektazje). Następnie zaczynają się
pojawiać czerwone grudki i krostki, którym zwykle towarzyszy świąd i pieczenie skóry. W trądziku różowatym nie ma
zaskórników, a krosty są zwykle jałowe lub zawierają normalną florę skóry twarzy. Stadium najbardziej zaawansowane
przybiera postać zapalnych guzów. Jednocześnie włóknienie i przerost gruczołów łojowych może powodować rozlany
przerost na pewnym obszarze skóry, zwany phyma (np. rhinophyma – przerost w obrębie nosa).
W około połowie przypadków trądziku różowatego występują powikłania oczne – między innymi zapalenie spojówek,
zapalenie brzegów powiek, rogówki i tęczówki.
Zmiany bardzo podobne do rosacea, mogą być wywołane częstym stosowaniem miejscowym maści sterydowych
Leczenie
Do tej pory podstawą leczenia zewnętrznego w trądziku różowatym był metronidazol. W zeszłym roku
międzynarodowa grupa ekspertów do standardów leczenia tego schorzenia dodała kwas azelainowy. Kwas azelainowy
ze względu na swój wielokierunkowy mechanizm działania (przeciwzapalny, przeciwbakteryjny, antyoksydacyjny-
hamujący powstawanie wolnych rodników tlenowych) stanowi korzystną alternatywę w leczeniu trądziku różowatego
w porównaniu z dotychczas stosowanymi preparatami. Można też próbować inne preparaty takie jak, np. klindamycynę
i erytromycynę do stosowania miejscowego. Bardzo ważna jest odpowiednia pielęgnacja skóry. Należy unikać
drażniących substancji i roztworów alkoholowych oraz stosować kremy z wysokim filtrem przeciwsłonecznym. W
leczeniu trądziku różowatego należy unikać maści i innych form leków zewnętrznych zawierających sterydy.
Początkowa poprawa po zastosowaniu tego typu preparatów jest zwykle krótkotrwała, a nawroty choroby po takim
leczeniu są częstsze, o wiele bardziej nasilone i trudniej poddające się dalszej terapii.
W leczeniu zaawansowanego trądziku różowatego stosuje się dodatkowo antybiotyki doustne, głównie z grupy tetracy-
klin lub makrolidów (ze względu na ich działanie przeciwzapalne, a nie przeciwbakteryjne), rzadziej doustnie metroni -
dazol. Stosuje się je wiele tygodni. W bardzo ciężkich przypadkach choroby można zastosować lek z grupy retinoidów
– izotretynoinę. Lek ten należy stosować pod ścisłą kontrolą lekarza, ponieważ jego stosowanie może wywołać poważ-
ne objawy uboczne, między innymi wady rozwojowe płodu, zaburzenia lipidowe. Stąd konieczność okresowych, kon -
trolnych badań krwi i stosowania antykoncepcji.* W trądziku różowatym, w przeciwieństwie do trądziku zwykłego, re-
zultaty leczenia izotretynoiną są kontrowersyjne.
W trądziku różowatym można dodatkowo w okresie rumieniowym przyjmować doustnie witaminy, głównie PP i B2.
Postać przerosła trądziku wymaga leczenia chirurgicznego.
Zalecanymi zabiegami fizykoterapeutycznymi w fazie rumieniowej są, między innymi galwanizacja, jontoforeza (z np.
chlorkiem wapnia, węglanem wapnia, kwasem askorbinowy), lampa Solux z niebieskim filtrem, zabiegi IPL.
Teleangiektazje można zamknąć za pomocą np. elektrokoagulacji lub laserów do usuwania zmian naczyniowych.
Na zakończenie należy podkreślić, że w profilaktyce choroby, ważne jest unikanie wszystkich czynników
zaostrzających rumień takich jak przewlekła ekspozycja na słońce (poza promieniami ultrafioletowymi szkodliwe
działanie w tym przypadku ma podczerwień, czyli promieniowanie cieplne (IR)), solarium, wiatr, duże wahania
temperatury, zarówno niska jak i wysoka temperatura, duża wilgotność
dr n. med. Kamila Padlewska
specjalista dermatolog
L.PL.10.2011.0358
* Williams HC, Dellavalle RP, Garner S. Acne vulgaris. Lancet, 2011.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]