TYGODNIK PODATKOWY z 12 lipca 10 (nr 133), Gazeta Prawna i Gazeta Podatkowa
[ Pobierz całość w formacie PDF ]nr 133 (2764)
12 lipca 2010
Tygodnik Podatkowy
PODATKI RACHUNKOWOŚĆ AUDYT
SPIS TREŚCI
Ekspert GP
KOMENTARZE
Wśród przedsiębiorców coraz większą popularność
zyskują konsorcja, nie bez powodu
Polityka podatkowa w niepewnych czasach
strona C2
Jakie są zasady stosowania kar
za przestępstwa i wykroczenia skarbowe
ORZECZNICTWO
Nierzetelność księgi podatkowej
musi być należycie dowiedziona
Nie każde zbycie udziałów
stanowi działalność gospodarczą
Przepisy rachunkowe nie mają wpływu
na przeliczanie walut
strona C3
Podatnik, który nie reguluje rzetelnie swoich zobowiązań wobec fiskusa, podlega
odpowiedzialności za wykroczenie lub przestępstwo skarbowe. Za naruszenie
przepisów podatkowych grożą przede wszystkim wysokie kary grzywny. Sprawca
wykroczenia skarbowego może zostać ukarany mandatem do wysokości 26 340 zł.
Składając tzw. czynny żal lub wniosek o dobrowolne poddanie się odpowiedzialności,
podatnik może uniknąć kary, mimo że popełnił czyn zabroniony.
INTERPRETACJE
Sprzedaż działek poza działalnością
gospodarczą nie podlega VAT
Produkcja ciastek kruchych
z 7-proc. podatkiem od towarów i usług
Gmina nie odliczy VAT naliczonego
od dotowanego zakupu autobusu
strona C4
strony C7–C10
ROZLICZENIA VAT
Postępowanie wyjaśniające wydłuża czas
oczekiwania na zwrot VAT naliczonego
Ważna data
strona C5
PODATKI DOCHODOWE
Od charakteru sprzedaży nieruchomości
zależą obowiązki podatkowe
Jak rozliczyć niepodzielony zysk
z lat ubiegłych przy przekształcaniu spółek
strona C11
strona C6
Roczne sprawozdanie finansowe
trzeba złożyć w KRS do 15 lipca
6 PYTAŃ DO...
Kto i gdzie powinien zapłacić VAT
przy usługach najmu środków transportu
strona C12
15 lipca mija termin złożenia przez
kierowników jednostek rocznego
sprawozdania finansowego we wła-
ściwym rejestrze sądowym.
Przepisy ustawy o rachunkowości na-
kładają na jednostki podlegające reje-
stracji w Krajowym Rejestrze Sądowym
obowiązek składania we właściwym re-
jestrze sądowym sprawozdań finanso-
wych w terminie 15 dni od dnia zatwier-
dzenia rocznego sprawozdania finanso-
wego. Ponieważ dla spółek, których rok
obrotowy pokrywa się z rokiem kalen-
darzowym, termin na zatwierdzenie
sprawozdania finansowego minął 30
czerwca, to termin na złożenie w KRS
odpowiednich dokumentów w celu ogło-
szenia ich w Dzienniku Urzędowym RP
Monitor Polski B, a w odniesieniu do
spółdzielni – w Monitorze Spółdziel-
czym upływa 15 lipca. Również w sytu-
acji, gdy sprawozdanie finansowe nie zo-
stało zatwierdzone w obowiązującym
terminie (czyli do 30 czerwca), należy je
złożyć w rejestrze sądowym w ciągu 15
dni po tym terminie (sprawozdanie nie-
zatwierdzone), a także 15 dni po zatwier-
dzeniu (sprawozdanie zatwierdzone).
Obowiązek złożenia rocznego sprawoz-
dania finansowego ciąży na kierowniku
jednostki, który w rejestrze powinien
złożyć ponadto:
■
dzeniu sprawozdania i podziale zy-
sku lub pokryciu straty,
■
opinii biegłego rewidenta,
■
odpisu uchwały bądź postanowienia
organu zatwierdzającego o zatwier-
dzeniu sprawozdania finansowego
i podziale zysku lub pokryciu straty.
Jednostki składające do KRS spra-
wozdanie wraz z wymaganymi doku-
mentami muszą pamiętać o wniesie-
niu stosownych opłat. I tak za doko-
nanie wzmianki o złożeniu rocznego
sprawozdania finansowego i innych
dokumentów we wpisie spółki pobie-
rana jest opłata w wysokości 40 zł. Na-
tomiast za ogłoszenie zmiany w Moni-
torze Sądowym i Gospodarczym trze-
ba zapłacić 250 zł.
Należy w tym miejscu przypomnieć,
że niezłożenie sprawozdania w usta-
wowym terminie stanowi naruszenie
ustawy o rachunkowości i wiąże się
z sankcjami karnymi. Należą do nich
zarówno kara grzywny, jak i kara
ograniczenia wolności.
15 lipca to także dzień ostatecznego
zamknięcia i otwarcia ksiąg rachun-
kowych jednostek kontynuujących
działalność. Zamknięcie i otwarcie
ksiąg powinno bowiem nastąpić naj-
później w ciągu 15 dni od dnia zatwier-
dzenia sprawozdania finansowego za
rok obrotowy.
sprawozdanie z działalności jed-
nostki (w przypadku spółek kapita-
łowych, spółek komandytowo-ak-
cyjnych, towarzystw ubezpieczeń
wzajemnych, spółdzielni, przedsię-
biorstw państwowych).
Warto pamiętać, że obowiązek skła-
dania do KRS rocznych sprawozdań fi-
nansowych nie dotyczy osób fizycz-
nych prowadzących działalność gospo-
darczą, a także spółek cywilnych osób
fizycznych, gdyż nie są one objęte ewi-
dencją w KRS. Nie muszą też składać
rocznych sprawozdań do ewidencji
działalności gospodarczej prowadzo-
nej przez urzędy gminy lub miasta.
Również 15 lipca mija termin złoże-
nia do ogłoszenia:
■
PORADNIA PODATKOWA
Kiedy wydatki na kwiaty będą kosztem
Czy można dostać ulgę w podatku spadkowym
Jak policzyć koszty przy przychodach z PIT-8C
Czy pracując za granicą, rozliczę się wspólnie
Jaki numer konta musi być na fakturze
strona C13
RACHUNKOWOŚĆ
Wartość utylizowanych towarów spółki
powinny wpisać w pozostałe koszty operacyjne
strona C14
INTERWENCJA
Czy od przekazania pieniędzy dla dziecka
zapłacę podatek od spadków i darowizn
wprowadzenia do sprawozdania fi-
nansowego stanowiącego część infor-
macji dodatkowej; natomiast jednost-
ki, które sporządzają sprawozdania fi-
nansowe zgodnie z Międzynarodowy-
mi Standardami Rachunkowości
(MSR), zamiast wprowadzenia do
sprawozdania finansowego składają
do ogłoszenia informację odpowiada-
jącą zakresowi informacyjnemu tego
wprowadzenia,
strona C15
PROCEDURY
Optymalizacja podatkowa jest zgodna z prawem
strona C16
Za tydzień
ec
bilansu,
■
Orzecznictwo – Jak kwalifikować wydatki
do kosztów uzyskania przychodów
opinię biegłego rewidenta (jeżeli
sprawozdanie podlegało badaniu),
■
rachunku zysków i strat,
Podstawa prawna
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowo-
ści (t.j. Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223
z późn. zm.).
zestawienia zmian w kapitale wła-
snym,
■
odpis uchwały bądź postanowienia
organu zatwierdzającego o zatwier-
■
rachunku przepływów pieniężnych,
■
■
C
2
Tygodnik Podatkowy
12 lipca 2010
nr 133 (2764)
www.gazetaprawna.pl
Komentarze
WARTO WIEDZIEĆ
Wśród przedsiębiorców coraz większą
popularność zyskują konsorcja, nie bez powodu
Kiedy należność
jest krótkoterminowa
Jednostki samorządowe przy sporządzaniu spra-
wozdań finansowych w celu określenia rodzaju na-
leżności powinny kierować się ustawą o rachunko-
wości. To oznacza, że za należności długotermino-
we należy uznać tylko te, których termin płatności
jest dłuższy niż 12 miesięcy.
Zgodnie ze wzorem bilansu, który jest zawarty w rozpo-
rządzeniu ministra finansów z 28 lipca 2006 r. w sprawie
szczegółowych zasad rachunkowości oraz planów kont dla
budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu tery-
torialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów pu-
blicznych (Dz.U. nr 142, poz. 1020 z późn. zm.), jednostki
samorządowe powinny wykazywać po stronie aktywów
w części A. III należności długoterminowe, zaś w części
B. II należności krótkoterminowe. Niestety, przepisy roz-
porządzenia nie definiują pojęć: należności krótkotermi-
nowe i długoterminowe. W efekcie samorządy mają pro-
blemy, jak prezentować należności w bilansie.
Sprawą na prośbę Regionalnej Izby Obrachunkowej
w Lublinie zajął się Departament Rachunkowości MF.
Przychylił się on do stanowiska prezentowanego przez
RIO. Zgodnie z nim przy sporządzaniu sprawozdań fi-
nansowych zastosowanie mają przepisy ustawy o ra-
chunkowości – tj. art. 3 ust. 1 pkt 13 i pkt 18c. To oznacza,
że po stronie aktywów w bilansie w poz. A. III należy
wskazać tylko należności, których termin płatności jest
dłuższy niż 12 miesięcy od dnia bilansowego. Przy czym
nie są to należności z tytułu dostaw i usług, bo te są uzna-
wane za krótkoterminowe.
Ministerstwo Finansów zwróciło uwagę, że samorzą-
dy prowadząc księgi rachunkowe powinny uwzględniać
zasady określone w przepisach o rachunkowości, z tym
że dochody i wydatki tych jednostek ujmowane są
w terminach ich zapłaty niezależnie od rocznego budże-
tu, którego dotyczą. W księgach rachunkowych muszą
znaleźć swoje odzwierciedlenie wszystkie etapy rozli-
czeń poprzedzających płatność dochodów i wydatków,
a w zakresie wydatków i kosztów – także zaangażowa-
nie środków (art. 40 ustawy o finansach publicznych).
W ocenie Departamentu Rachunkowości zapis ten
wskazuje na konieczność memoriałowego ujęcia opera-
cji w księgach rachunkowych, czego wyrazem jest pro-
wadzenie ewidencji należności i zobowiązań.
Wskutek pojawiania się coraz więk-
szej liczby zamówień publicznych,
w szczególności w zakresie inwesty-
cji w rozbudowę infrastruktury, co-
raz częściej dochodzi do tworzenia
przez przedsiębiorców konsorcjów
wspólnie realizujących dany projekt.
Praktyką konsorcjów jest to, że jeden
przedsiębiorca zostaje ustanowiony ja-
ko tzw. lider konsorcjum, będący pod-
miotem reprezentującym członków
konsorcjum wobec podmiotu zamawia-
jącego, jak również wobec władz pu-
blicznych czy też innych osób trzecich.
Dodatkowo, praktyką jest, że to lider
konsorcjum jest podmiotem, który
otrzymuje od zamawiającego wynagro-
dzenie za realizację projektu, wystawia
faktury VAT dokumentujące realizację
projektu oraz otrzymuje faktury VAT
dokumentujące koszty nabycia przez
konsorcjum towarów i usług w celu re-
alizacji projektu. Pomimo faktu, że
konsorcjum jest reprezentowane na
zewnątrz przez lidera, konsorcjum nie
staje się odrębnym podatnikiem, a po-
szczególni członkowie konsorcjum za-
chowują swoją odrębność zarówno pod
względem korporacyjnym, jak i podat-
kowym, co oznacza, że wszelkie płatno-
ści otrzymywane lub też wykonywane
przez lidera konsorcjum muszą zostać
następnie odpowiednio rozliczone mię-
dzy członkami konsorcjum.
Jednocześnie przepisy ustawy o VAT
nie zawierają żadnych specyficznych re-
gulacji dotyczących wzajemnych rozli-
czeń stron konsorcjum, które ułatwia-
Tomasz Rysiak
ekspert w Kancelarii Prawniczej Magnusson
wiającego, a nie tylko w części wynagro-
dzenia faktycznie przypadającego na li-
dera konsorcjum. Dodatkowo, zgodnie
z treścią interpretacji, analogiczna zasa-
da odnosi się do faktur otrzymywanych
przez lidera konsorcjum, dokumentują-
cych nabycie towarów i usług w celu re-
alizacji projektu, dla którego zostało
utworzone konsorcjum. Oznacza to, że
lider konsorcjum jest uprawniony do od-
liczenia pełnej kwoty VAT naliczonego
zawartego w cenie nabycia towarów lub
usług, niezależnie od wysokości faktycz-
nego uczestniczenia lidera konsorcjum
w kosztach ponoszonych przez konsor-
cjum. Jednocześnie, w takim przypadku,
lider konsorcjum jest zobowiązany do
wystawienia faktury VAT i obciążenia
kosztem nabytej usługi lub towaru fak-
tycznego odbiorcy świadczenia. Zgodnie
z wskazaną interpretacją, dostawa towa-
rów lub świadczenie usług przez po-
szczególnych członków konsorcjum
w celu realizacji projektu powinno być
dokumentowane fakturami wystawiany-
mi na lidera konsorcjum.
Pomimo że umowa konsorcjum znacz-
nie upraszcza rozliczenia między zama-
wiającym a członkami konsorcjum, to
w przypadku rozliczeń między członka-
mi konsorcjum niezbędne jest doku-
mentowanie fakturami VAT wszelkich
przepływów finansowych, zarówno wy-
nikających z poniesionych kosztów, jak
również uzyskanych przychodów, co
w praktyce oznacza znaczne obciążenie
lidera konsorcjum obowiązkami admi-
nistracyjnymi.
łyby funkcjonowanie konsorcjum w tym
zakresie. W konsekwencji, istotnego
znaczenia nabiera kwestia właściwego
uregulowania rozliczeń stron w umowie
konsorcjum zapewniającego optymalne
przepływy finansowe, jak również kwe-
stia stanowiska organów podatkowych
wobec sposobu uregulowania wzajem-
nych rozliczeń członków konsorcjum.
Należy wskazać, że w okresie ostatnich
kilku miesięcy organy podatkowe wyda-
ły wiele interpretacji, których treść mo-
że pozwolić członkom konsorcjum na
prawidłowe ustalenie przepływów pie-
niężnych w ramach umowy konsorcjum.
W szczególności, stanowisko w zakre-
sie funkcjonowania konsorcjum na pod-
stawie przepisów VAT zajął dyrektor
Izby Skarbowej w Warszawie w inter-
pretacji z 4 czerwca 2010 r. (nr IPPP1-
443-296/10-6/MP). W interpretacji tej
dyrektor potwierdził prawidłowość sta-
nowiska podatnika, zgodnie z którym
u lidera konsorcjum obowiązek podatko-
wy w VAT powstaje z tytułu całości kwo-
ty wynagrodzenia płatnego przez zama-
em
uw
Polityka podatkowa w niepewnych czasach
BIBLIOTEKA KSIĘGOWEGO
Kryzys sprawił, że państwa robią to,
czego należało się spodziewać.
Po serii wielomiliardowych bailautów
nie mają pieniędzy na emerytury,
żłobki i szpitale. Zasypując czarną
dziurę, podwyższają podatki.
Są wyjątki. Niektóre państwa ich
nie podwyższają, a niekiedy nawet
je obniżają.
Podatkiem najchętniej podwyższanym
jest VAT, który jako pośredni, płacony
masowo i z założenia od każdej transak-
cji, daje zyski w zasadzie pewne. Mały
kłopot każdej władzy stanowi jedynie
uzasadnienie. Zwykle sięga się wtedy do
klasyki retoryki fiskalno-politycznej.
Przytoczę przykład Szwajcarii. Minister
finansów Hans-Rudolf Merz ogłosił
wielką reformę podatku od towarów i
usług.
Reforma, jak można się domyślać, ma
polegać na likwidacji obniżonych sta-
wek VAT i wprowadzeniu jednej linio-
wej oraz na likwidacji zwolnień. Refor-
ma będzie miała pozytywny wpływ na
gospodarkę Szwajcarii i na podatników,
a w długiej perspektywie na reformie
skorzystają także gospodarstwa domo-
we – optymistycznie czytamy w doku-
mentach publikowanych przez Mini-
sterstwo Finansów. Brzmi trochę kon-
serwatywnie. Dla odmiany w Paryżu,
w europejskiej stolicy innowacji podat-
kowych, regularnie rodzą się pomysły
na opodatkowanie tego, co do tej pory
nie było opodatkowane. Paryż pokazał,
że opodatkować można m.in. emisję
CO
2
, ponadnormatywne zyski niektó-
dawno w Wielkiej Brytanii, co należy
traktować jako jakościową zmianę. Kil-
ka lat temu Europejski Trybunał Spra-
wiedliwości wydał wyrok w sprawie
Cadbury Schweppes (C-196/04). Brytyj-
ska spółka Cadbury Schweppes posia-
dała spółkę zależną zarejestrowaną
w Irlandii i tam prowadzącą działalność
gospodarczą. Brytyjska administracja
postanowiła opodatkować dochód, któ-
ry spółka zależna osiągnęła, ale nie wy-
płaciła dywidendy. ETS słusznie po-
traktował ten zamysł jako naruszenie
prawa wspólnotowego. Od tego czasu
brytyjskie korporacje bez obaw kumu-
lowały kapitał za granicą. Aż w końcu
ktoś uznał, że zwolnienie dywidendy
z opodatkowania może zachęcić kapitał
do powrotu.
Dyskusja o zwolnieniu dywidendy
(włączając tę niewypłaconą z zagrani-
cy) toczy się również w USA, ale na ra-
zie poza obozem władzy. Administracja
Baracka Obamy próbuje bowiem opo-
datkować co tylko się da. Stąd w Sta-
nach Zjednoczonych dużym zaintereso-
waniem cieszą się przywołane wyżej
francuskie pomysły. Toczą się także pra-
ce nad wprowadzeniem VAT. Stany
Zjednoczone to jedyny kraj wysoko roz-
winięty, w którym VAT-u nie ma. Ale co
najważniejsze, nastąpił tam znaczący
postęp w zakresie wymiany informacji
w sprawach podatkowych. Już wkrótce
mogą boleśnie się o tym przekonać pol-
scy przedsiębiorcy, którzy swego czasu
rejestrowali spółki typu LLC w stanie
Delaware.
Komentarz VAT 2010
KSIĄŻKA O:
Najnowszych
zmianach w VAT.
KSIĄŻKA DLA:
Doradców
podatkowych, księgowych, przed-
siębiorców, studentów wydziałów
ekonomiczno-finansowych.
Marek Bytof
partner w spółce doradztwa podatkowego
Taxways
Autor
Tomasz Michalak
Wydawca
C. H. Beck
Warszawa 2010
DLACZEGO WARTO JĄ
MIEĆ:
Publikacja wyczerpująco
omawia zmiany przepisów ustawy
o VAT, które nastąpiły od 1 stycz-
nia 2010 r. Szczególnie przydatne
dla podatników jest wyjaśnienie
nowych zasad dotyczących okre-
ślenia miejsca świadczenia usług
w przypadku, gdy świadczący
usługi i ich nabywca pochodzą
z różnych państw. Warto dodać,
że autorem Komentarza jest naj-
lepszy w Polsce ekspert w zakre-
sie podatku od towarów i usług.
Książka zawiera bogate orzecz-
nictwo Europejskiego Trybunału
Sprawiedliwości oraz krajowych
sądów administracyjnych, a także
wiele praktycznych przykładów.
Obejmuje stan prawny na 1 kwiet-
nia 2010 r.
rych przedsiębiorstw czy reklamę
w sieci. Uczciwie trzeba zauważyć, że
idea opodatkowania reklamy sieciowej
wydaje się społecznie zasadna. Branża
przeżywa złoty okres. Prawie w cało-
ści ulokowała się w strefie offshorowej
i podatków dochodowych raczej nie
płaci.
Na światowej mapie podatkowych
szaleństw jest kilka oaz spokoju i na-
dziei. W pierwszej kolejności mam na
myśli oczywiście, nie inaczej, Polskę.
Jeśli chodzi o podatki, to ostatnio wy-
darzenia potoczyły się tak, że mamy
przynajmniej 500 dni spokoju. Podwy-
żek na razie nie będzie, chyba że po-
wstanie nowa koalicja z zamiarem do-
datkowego opodatkowania najbogat-
szych. W innej części świata, w Japonii,
po 20 latach recesji, znaleziono sposób
na przyciągnięcie, rozproszonego po ca-
łym globie, rodzimego kapitału. Japoń-
skie korporacje zostały zwolnione z po-
datku od dywidendy otrzymywanej
z zagranicy. Tak samo postąpiono nie-
ec
Tygodnik
Podatkowy
Redaktor prowadzący: Ewa Ciechanowska,
tel. 22 530 40 44,
ewa.ciechanowska@infor.pl
em
12 lipca 2010
nr 133 (2764)
www.gazetaprawna.pl
Tygodnik Podatkowy
C
3
Orzecznictwo
WOJEWÓDZKI SĄD ADMINISTRACYJNY W SZCZECINIE
o podatku dochodowym od osób fizycznych
Nierzetelność księgi podatkowej musi być należycie dowiedziona
TEZA
Obowiązkiem podatnika pro-
wadzącego pozarolniczą dzia-
łalność gospodarczą jest wy-
kazanie wysokości osiągnię-
tego dochodu lub poniesionej
straty na podstawie prawi-
dłowo prowadzonych ksiąg
podatkowych. Możliwość
ustalenia przez organ podat-
kowy odmiennego od dekla-
rowanego przez podatnika
ustalenia dochodu jako pod-
stawy opodatkowania ograni-
cza się do sytuacji, w której
stwierdzono nierzetelność
prowadzonych przez niego
ksiąg.
darczą w zakresie usług ogól-
nobudowalnych i opłacała po-
datek dochodowy od osób fi-
zycznych na zasadach ogól-
nych. Za 2007 rok rozliczyła
się wspólnie z mężem. We
wrześniu i październiku 2008
r. małżonkowie złożyli korek-
ty zeznań. Organy podatkowe
przeprowadziły kontrolę
w firmie podatniczki i wykry-
ły wiele naruszeń. Zdaniem fi-
skusa, podatniczka zawyżyła
koszty uzyskania przychodu,
zaliczając do nich faktury i ra-
chunki na zakup usług bu-
dowlanych, pochodzące od
nieistniejących podmiotów
gospodarczych oraz od pod-
miotów, które nie potwierdzi-
ły wykonywania usług na
rzecz firmy.
Z UZASADNIENIA
Podatnicy zaskarżyli nieko-
rzystne rozstrzygnięcia i Wo-
jewódzki Sąd Administracyj-
ny w Szczecinie przyznał im
rację. Sąd przypomniał, że
obowiązkiem podatnika pro-
wadzącego pozarolniczą dzia-
łalność gospodarczą jest wy-
kazanie wysokości osiągnięte-
go dochodu lub poniesionej
straty na podstawie prawidło-
wo prowadzonych ksiąg po-
datkowych. Możliwość ustale-
nia przez organ podatkowy
odmiennego od deklarowane-
go przez podatnika ustalenia
dochodu jako podstawy opo-
datkowania ogranicza się do
sytuacji, w której stwierdzono
nierzetelność prowadzonych
przez niego ksiąg.
Księgi podatkowe powinny
być rzetelne, to jest zgodne
z rzeczywistym przebiegiem
operacji gospodarczej, którą
dokumentują. Jest oczywiste,
że nierzetelność dowodu
księgowego, a więc dowodu
nieodzwierciedlającego rze-
czywistego przebiegu opera-
cji gospodarczej, powoduje
uznanie za nierzetelną także
księgę podatkową w takim
zakresie, w jakim zawiera
ona zapisy uczynione na pod-
stawie takiego nierzetelnego
dowodu. To zaś oznacza ko-
nieczność określenia podsta-
wy opodatkowania (przycho-
du, kosztów) w drodze osza-
cowania, jeżeli dane wynika-
jące z księgi podatkowej,
uzupełnione ewentualnymi
innymi dowodami zgroma-
dzonymi w postępowaniu po-
datkowym, nie pozwalają na
jego określenie.
Zdaniem WSA przeprowa-
dzone przez organy podatko-
we postępowanie wyjaśniają-
ce ograniczyło się do badania
tego, czy wykonawcą określo-
nych w spornych fakturach
i rachunkach usług byli wy-
stawcy faktur i rachunków
i czy na ich rzecz zostały po-
niesione sporne wydatki. Po-
za zainteresowaniem orga-
nów podatkowych pozostało
natomiast to, czy wydatki ta-
kie zostały w rzeczywistości
przez firmę poniesione w celu
osiągnięcia przychodu.
Sąd uznał, że organy naru-
szyły prawo. Uznając bowiem
księgi podatkowe za nierzetel-
ne, a więc nieodpowiadające
rzeczywistemu przebiegowi
zdarzeń gospodarczych, nie
sprawdziły, czy określony wy-
datek został rzeczywiście
przez ewidencjonującą go fir-
mę poniesiony w celu osiągnię-
cia przychodów z prowadzo-
nej działalności gospodarczej.
Inaczej mówiąc, czy w następ-
stwie jego rzeczywistego po-
niesienia firma ta osiągnęła
lub mogła osiągnąć jakiekol-
wiek przychody związane
z wykonaniem na jej rzecz
usług, z którymi wiążą ten wy-
datek zakwestionowane faktu-
ry i rachunki.
Wyrok WSA w Szczecinie
z 30 czerwca 2010 r., sygn. akt
I SA/Sz 195/10, niepublikowany.
STAN FAKTYCZNY
Podatniczka w 2007 roku pro-
wadziła działalność gospo-
WOJEWÓDZKI SĄD ADMINISTRACYJNY
o podatku od towarów i usług
Nie każde zbycie udziałów stanowi działalność gospodarczą
TEZA
Posiadanie udziałów i obrót
nimi jest działalnością gospo-
darczą na gruncie VAT tylko
w szczególnych sytuacjach.
Nie każde uczestnictwo w za-
rządzie przedsiębiorstwa po-
zwala na uznanie zarządzania
za działalność gospodarczą,
lecz tylko takie, które pociąga
za sobą dokonywanie transak-
cji opodatkowanych.
że uzyskał już wcześniej inter-
pretację tego samego organu.
Wynikało z niej, że wobec pozo-
stawania przez niego (wów-
czas) wyłącznym udziałowcem
i jedynym członkiem zarządu
jest on podmiotem zarządzają-
cym spółką z o.o. W związku
z tym, zdaniem organu, zbycie
przez niego udziałów w tej
spółce stanowi działalność go-
spodarczą w rozumieniu usta-
wy o VAT. Wnioskodawca po-
dał, że po udzieleniu tej inter-
pretacji do zarządu spółki
powołano dwie dalsze osoby,
a ponadto zbył on część wła-
snych udziałów na rzecz osoby,
która weszła w skład zarządu.
Ten odmienny od poprzednie-
go stan faktyczny uprawnia, je-
go zdaniem, do uzyskania no-
wej interpretacji.
Organ uznał, że w sytuacji,
gdy w zakres prowadzonej
przez podmiot działalności go-
spodarczej nie wchodzi obrót
papierami wartościowymi, to
czynność samego naby-
cia/sprzedaży akcji lub udzia-
łów nie jest działalnością go-
spodarczą. Jest to zarządza-
nie własnym portfelem w celu
maksymalizacji zysku.
Jednak wnioskodawca uczest-
niczy w zarządzaniu spółką,
której udziały posiada. W oce-
nie organu bez znaczenia dla
meritum sprawy jest zbycie
części tych udziałów i wejście
w skład zarządu spółki innych
podmiotów. Czynność sprzeda-
ży takich akcji jest traktowana
jako działalność gospodarcza,
przez co wnioskodawca uzy-
skuje status podatnika w tym
zakresie. W konsekwencji od-
płatne zbycie udziałów w
przedstawionym we wniosku
stanie faktycznym będzie pod-
legało opodatkowaniu VAT.
związek ze sprzedażą udziałów
w tej spółce. Odnosząc się do
orzecznictwa Trybunału Spra-
wiedliwości, sąd podkreślił, że
posiadanie udziałów i obrót ni-
mi uznawano w nim za działal-
ność gospodarczą tylko w
szczególnych sytuacjach. Cho-
dziło o przypadki, gdy w związ-
ku z posiadaniem udziałów
spółki holdingowe wykonywa-
ły wiele usług na rzecz podmio-
tów kontrolowanych i cały sens
i cel ich działalności oparte
były na kontroli podmiotów go-
spodarczych przez posiadanie
ich udziałów.
Zdaniem WSA zarządzanie
spółką będzie działalnością
gospodarczą tylko przy
stwierdzeniu dokonywania
transakcji podlegających opo-
datkowaniu, w tym przypad-
ku między spółką a podatni-
kiem, który udziały w tej spół-
ce posiada i równocześnie po-
zostaje w jej zarządzie. Nie-
wątpliwie mogłoby to mieć
miejsce w przypadku, gdyby
podatnik zawodowo trudnił
się zarządzaniem innymi pod-
miotami i czerpał z tego tytu-
łu korzyści. A dodatkowo
czynności zarządzania stano-
wiłyby zawodową płaszczy-
znę jednostki. Jednak nie każ-
de uczestnictwo w zarządzie
przedsiębiorstwa pozwala na
uznanie zarządzania za dzia-
łalność gospodarczą, lecz tyl-
ko takie, które pociąga za so-
bą dokonywanie transakcji
opodatkowanych.
Wyrok WSA w Opolu z 25 czerwca
2010 r., sygn. akt
I SA/Op 176/10, niepublikowany.
Z UZASADNIENIA
Podatnik zaskarżył niekorzyst-
ną dla siebie interpretację. Wo-
jewódzki Sąd Administracyjny
w Opolu uwzględnił jego skar-
gę. W obszernym uzasadnieniu
sąd uznał m.in., że samo pełnie-
nie funkcji członka zarządu,
powiązane z posiadaniem
udziałów i ich sprzedażą, nie
czyni z wnioskodawcy podatni-
ka VAT. W jego ocenie w opisa-
nym stanie faktycznym brak
jest podstaw do stwierdzenia,
by zarządzanie spółką wynika-
jące z członkostwa w jej zarzą-
dzie miało jakiegokolwiek
STAN FAKTYCZNY
Podatnik złożył wniosek o in-
terpretację podatkową. Zapy-
tał, czy odpłatne zbycie udzia-
łów stanowi sprzedaż towarów
lub usług w rozumieniu art. 7 i
art. 8 ustawy z 11 marca 2004
r. o podatku od towarów i usług
(Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn.
zm.). Wnioskodawca wyjaśnił,
NACZELNY SĄD ADMINISTRACYJNY
o podatku dochodowym od osób prawnych
Przepisy rachunkowe nie mają wpływu na przeliczanie walut
TEZA
Koszty poniesione w walu-
tach obcych powinny zostać
przeliczone na złote według
kursu średniego ogłoszonego
przez NBP z ostatniego dnia
roboczego poprzedzającego
dzień zaksięgowania faktury
lub innego dowodu.
Często zdarza się, że faktury
za te towary bądź usługi
otrzymuje ze znacznym opóź-
nieniem w stosunku do ich
wystawienia. Dlatego spytała,
jak prawidłowo przeliczyć
wtedy kwoty z walut obcych
na złote?
Podatniczka zauważyła, że
zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy
z 15 lutego 1992 r. o podatku
dochodowym od osób praw-
nych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 54,
poz. 654 z późn. zm. – dalej
ustawa o CIT) koszty uzyska-
nia przychodu przelicza się na
złote według kursu średniego
NBP z ostatniego dnia robo-
czego poprzedzającego dzień
poniesienia kosztu. Zgodnie
zaś z art. 15 ust. 4e ustawy
o CIT – za dzień poniesienia
kosztu uważa się dzień, na
który ujęto koszt w księgach
rachunkowych (zaksięgowa-
no) na postawie otrzymanej
faktury (rachunku). Organ
podatkowy stwierdził, że do
przeliczania waluty obcej na-
leży przyjąć datę wynikającą
z faktury lub innego dowodu,
a nie datę otrzymania doku-
mentu.
operacji gospodarczej – któ-
rym w opisanym stanie fak-
tycznym będzie data wysta-
wienia faktury. Tym samym,
koszty zakupu towarów
i usług powinny być przeliczo-
ne na złote według kursu śred-
niego ogłaszanego przez Na-
rodowy Bank Polski z ostat-
niego dnia roboczego poprze-
dzającego dzień poniesienia
kosztu. Dniem tym jest dzień
przeprowadzenia operacji go-
spodarczej, a więc dzień wyni-
kający z faktury dokumentu-
jącej ten zakup. Data zaś zapi-
su księgowego jest tylko datą
technicznego wprowadzenia
tej operacji gospodarczej do
systemu, nierzutującą na pod-
stawę opodatkowania.
Jednak Naczelny Sąd Admini-
stracyjny uwzględnił skargę
kasacyjną spółki. Sąd przypo-
mniał, że koszty bezpośrednie
są potrącalne od przychodów
w roku, którego dotyczą. Do
kosztów danego roku mogą
zostać także zaliczone związa-
ne z nim wydatki określone do
rodzaju i kwoty, czyli takie,
które można zarachować, na-
wet gdy jeszcze nie zostały po-
niesione. Z kolei koszty po-
średnie potrąca się, co do za-
sady, w roku poniesienia. Je-
żeli jednak dotyczą one okresu
dłuższego niż rok, rozlicza się
je proporcjonalnie.
Dokonując wykładni spornego
art. 15 ust. 4e ustawy o CIT sąd
podkreślił, że wprowadzono
w nim zapis, na podstawie któ-
rego koszt traktowany jest na
zasadzie memoriałowej. Usta-
wodawca więc w sposób niebu-
dzący wątpliwości określił mo-
ment poniesienia kosztu. Nie
będzie nim więc dzień wysta-
wienia faktury, lecz dzień, na
który ujęto koszt w księgach ra-
chunkowych, tj. dzień, w któ-
rym zaksięgowano na podsta-
wie otrzymanej faktury (ra-
chunku) albo innego dowodu
w razie jej braku. Tym samym
koszty poniesione w walutach
obcych powinny zostać przeli-
czone na złote według kursu
średniego ogłoszonego przez
NBP z ostatniego dnia robocze-
go poprzedzającego dzień za-
księgowania faktury lub innego
dowodu.
Wyrok NSA z 18 maja 2010 r.,
sygn. akt II FSK 942/09,
niepublikowany.
STAN FAKTYCZNY
W lutym 2008 r. spółka wy-
stąpiła o interpretację podat-
kową m.in. w zakresie ustale-
nia dnia, z którego należy za-
stosować kurs średni NBP
w celu przeliczenia kwoty
kosztów uzyskania przycho-
dów na złote. Spółka wyjaśni-
ła, że w ramach prowadzonej
działalności dokonuje zaku-
pów towarów i usług od za-
granicznych kontrahentów.
Z UZASADNIENIA
Sąd pierwszej instancji odda-
lił skargę spółki. W jego oce-
nie, organy podatkowe zasad-
nie odwołały się do przepisów
ustawy o rachunkowości.
Zdaniem sądu pierwszej in-
stancji koszty uzyskania przy-
chodów wyrażone w walucie
obcej powinny być przelicza-
ne na złote na dzień poprze-
dzający przeprowadzenie
opracowała
Aleksandra Tarka
C
4
Tygodnik Podatkowy
12 lipca 2010
nr 133 (2764) )
www.gazetaprawna.pl
Interpretacje
IZBA SKARBOWA W POZNANIU
o czynnościach opodatkowanych
Sprzedaż działek poza działalnością gospodarczą nie podlega VAT
Jeśli zbycie działek jest dokonywane poza zakresem
działalności gospodarczej, nie podlega opodatkowaniu VAT.
nie gdy dokonywana jest
przez podmiot mający status
podatnika, a dodatkowo dzia-
łający w takim charakterze
w odniesieniu do danej trans-
akcji. Istotne dla określenia,
że w odniesieniu do konkret-
nej dostawy mamy do czynie-
nia z podatnikiem VAT, jest
stwierdzenie, że prowadzi on
działalność gospodarczą w
rozumieniu przepisów usta-
wy o VAT (Dz.U. z 2004 r. nr
54, poz. 535 z późn. zm.).
Ponadto działalność gospo-
darcza powinna cechować się
stałością, powtarzalnością
i niezależnością jej wykony-
wania, bowiem związana jest
z profesjonalnym obrotem
gospodarczym. Nie jest nato-
miast działalnością handlo-
wą, a zatem i gospodarczą
sprzedaż majątku osobistego,
który nie został nabyty w ce-
lu odsprzedaży.
W omawianym przypadku
nabycie nieruchomości nie
nastąpiło w celach handlo-
wych. Brak zatem podstaw,
aby przypisać nabyciu przed-
miotowego gruntu zamiar
odsprzedaży. Zatem brak za-
miaru odsprzedaży gruntu
w momencie jego nabycia
uniemożliwia przyjęcie, że
podatnik z tytułu sprzedaży
działek stał się podatnikiem
VAT z racji prowadzenia
działalności handlowej.
W przedmiotowej sytuacji
nie powstaje obowiązek po-
datkowy w podatku od towa-
rów i usług z tytułu dostawy
działek budowlanych, bo-
wiem czynność ta wykonana
została poza zakresem dzia-
łań producenta, handlowca,
usługodawcy, pozyskującego
zasoby naturalne, rolnika czy
wykonującego wolny zawód,
a to skutkuje tym, że dany
podmiot nie może być uznany
za podatnika VAT i to bez
względu na fakt, czy czynność
tę wykonał jednorazowo, ale
w okolicznościach wskazują-
cych na zamiar wykonywania
czynności w sposób częstotli-
wy czy też wielokrotnie.
Interpretacja indywidualna
dyrektora Izby Skarbowej
w Poznaniu z 18 czerwca 2010 r.
(nr ILPP1/443-86/07/10-S/TK).
OPINIA
JAKI PROBLEM
ROZSTRZYGNĘŁA
IZBA
Podatnik w 1999 roku wraz
z dwiema innymi osobami fi-
zycznymi nabył grunt prze-
znaczony w planie zagospoda-
rowania przestrzennego gmi-
ny pod uprawy polowe z prze-
znaczeniem na użytkowanie
rolnicze. W roku 2001 została
podjęta uchwała rady gminy
o przyjęciu miejscowego pla-
nu zagospodarowania prze-
strzennego, która zmieniła
przeznaczenie tego terenu na
grunty pod zabudowę miesz-
kaniową jednorodzinną. Po-
datnik wraz z pozostałymi
współwłaścicielami dokonał
scalenia i podziału gruntu. Na
obszarze o powierzchni 5,17
ha wydzielone zostały działki
budowlane, z których po po-
dziale 7 stało się własnością
podatnika. Sprzedał on jedną
działkę w marcu 2007 r.,
a drugą w lipcu 2007 r. oso-
bom fizycznym. Od sprzedaży
tych działek został pobrany
podatek od czynności cywil-
noprawnych. Czy podatnik
musi płacić VAT?
Piotr Zamorowski
starszy konsultant w Deloitte
Z treści art. 2 pkt 1 Dyrektywy 112 jasno wynika, że opodat-
kowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na
terytorium państwa członkowskiego przez podatnika dzia-
łającego w takim charakterze.
Ustawa o VAT, w art. 5 ust. 1 pkt 1, wskazuje natomiast, że
opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na
terytorium kraju. Przepis ten nie odnosi się zatem, tak jak
dyrektywa, do warunku wykonania czynności przez osobę
występującą w charakterze podatnika.
W konsekwencji mogą pojawiać się przykłady innego za-
kresu opodatkowania wynikającego z przepisów krajowych
w stosunku do zakresu wynikającego z dyrektywy.
Rozbieżności w tym względzie powinny zostać usunięte
przez zastosowanie prowspólnotowej wykładni przepisów
krajowych.
Zatem w celu ustalenia, czy dana sprzedaż podlega
VAT, konieczne jest każdorazowo ustalenie charakteru,
w jakim występuje podmiot sprzedający, przy czym
nawet gdy sprzedający posiada status podatnika
VAT, to możliwe jest działanie przez niego w odmiennym
charakterze, co skutkować będzie brakiem opodatkowa-
nia takiej sprzedaży VAT i to nawet gdy dokonywałby ta-
kiej sprzedaży wielokrotnie lub w sposób częstotliwy. Po-
twierdził to ETS w orzeczeniu w sprawie Finanzamt Ülzen
vs Dieter Armbrecht (C-291/92).
ODPOWIEDŹ IZBY
Działalność gospodarcza obej-
muje wszelką działalność pro-
ducentów, handlowców lub
usługodawców, w tym podmio-
tów pozyskujących zasoby na-
turalne oraz rolników, a także
działalność osób wykonują-
cych wolne zawody, również
wówczas, gdy czynność zosta-
ła wykonana jednorazowo
w okolicznościach wskazują-
cych na zamiar wykonywania
czynności w sposób częstotli-
wy. Działalność gospodarcza
obejmuje też czynności pole-
gające na wykorzystaniu towa-
rów lub wartości niematerial-
nych i prawnych w sposób cią-
gły dla celów zarobkowych.
Oznacza to, że dostawa to-
warów (w tym przypadku
gruntów) podlegać będzie
opodatkowaniu VAT, wyłącz-
IZBA SKARBOWA W BYDGOSZCZY
o wysokości podatku
Produkcja ciastek kruchych z 7-proc. podatkiem od towarów i usług
Produkowane przez podatnika ciastka kruche,
sklasyfikowane według PKWiU w grupowaniu
15.81.12-00.15, podlegają 7-proc. stawce VAT.
wowej na wybrane grupy towa-
rów i usług ustawodawca prze-
widział stawki preferencyjne,
obniżone, tj. 7, 3 i 0 proc. Stosow-
nie do art. 41 ust. 2 ustawy o VAT,
dla towarów i usług wymienio-
nych w załączniku nr 3 do usta-
wy stawka podatku wynosi
7 proc., z zastrzeżeniem ust. 12
i art. 114 ust. 1 ustawy o VAT.
W poz. 25 tego załącznika wy-
mieniono sklasyfikowane
w grupowaniu PKWiU 15.81.1
pieczywo, wyroby piekarskie
i ciastkarskie, świeże. Zgodnie
ze słownikiem języka polskiego,
przez wyrób należy rozumieć
to, co zostało wytworzone, wy-
produkowane w zakładzie rze-
mieślniczym, w przedsiębior-
stwie produkcyjnym. Nato-
miast świeży oznacza taki,
który nie stracił jeszcze swoich
walorów smakowych, zapacho-
wych itp., nie zepsuł się, nie ze-
schnął, nie zwiądł; o artyku-
łach spożywczych: nieprzetwo-
rzony, niekonserwowany, w sta-
nie naturalnym; surowy.
Ustawa o podatku od towarów
i usług oraz przepisy o statysty-
ce publicznej nie definiują poję-
cia świeży, dlatego właściwy do
określenia, czy dany produkt
jest świeży czy też ma przedłu-
żony okres trwałości, jest produ-
cent wyrobu. Do produkowa-
nych przez podatnika ciastek
kruchych, sklasyfikowanych we-
dług PKWiU w grupowaniu
15.81.12-00.15 jako wyroby ciast-
karskie z ciasta kruchego, o ile
dokonana klasyfikacja jest pra-
widłowa, należy stosować staw-
kę VAT w wysokości 7 proc.,
zgodnie z art. 41 ust. 2 w powią-
zaniu z poz. 25 załącznika nr
3 do ustawy o VAT.
Interpretacja indywidualna dyrek-
tora Izby Skarbowej w Bydgoszczy
z 22 czerwca 2010 r.
(nr ITPP1/443-341/10/AJ).
JAKI PROBLEM
ROZSTRZYGNĘŁA
IZBA
Podatnik produkuje i sprzeda-
je wyroby cukiernicze, w tym
ciastka. Produkcja ciastek kru-
chych odbywa się bez użycia
środków konserwujących.
Właściwy dla wyrabianych cia-
stek symbolem PKWiU jest
numer 15.81.12-00.15. Jaka jest
stawka VAT dla produkowa-
nych i sprzedawanych przez
podatnika ciastek?
ODPOWIEDŹ IZBY
Podstawowa stawka VAT wyno-
si 22 proc. Oprócz stawki podsta-
IZBA SKARBOWA W WARSZAWIE
o dofinansowaniu z PFRON
Gmina nie odliczy VAT naliczonego od dotowanego zakupu autobusu
Gmina nie może odliczyć podatku naliczonego od zakupu
nowego autobusu do przewozu osób niepełnosprawnych
przy dofinansowaniu ze środków PFRON.
podatku na fakturach otrzyma-
nych przez podatnika z tytułu
nabycia towarów i usług. Prawo
do obniżenia kwoty podatku
należnego przysługuje, gdy zo-
staną spełnione określone wa-
runki, tzn. odliczenia dokonuje
podatnik VAT, a towary i usłu-
gi, z których nabyciem podatek
został naliczony, są wykorzy-
stywane do czynności opodat-
kowanych. Przedstawiona za-
sada wyklucza możliwość doko-
nania odliczenia podatku
naliczonego związanego z towa-
rami i usługami, które są wyko-
rzystywane do czynności zwol-
nionych od podatku oraz nie-
podlegających temu podatkowi.
Zgodnie z par. 13 ust. 1 pkt 11
rozporządzenia ministra finan-
sów z 28 listopada 2008 r.
w sprawie wykonania niektó-
rych przepisów ustawy o podat-
ku od towarów i usług (Dz.U. nr
212, poz. 1336) zwalnia się od po-
datku czynności związane z wy-
konywaniem zadań publicz-
nych nałożonych odrębnymi
przepisami, wykonywane w
imieniu własnym i na własną
odpowiedzialność przez jed-
nostki samorządu terytorialne-
go, z wyłączeniem czynności
wykonywanych na podstawie
zawartych umów cywilnopraw-
nych. Przepis ten został powtó-
rzony w niezmienionym
brzmieniu w obowiązującym
od 1 stycznia 2010 r. par. 12 ust.
1 pkt 12 rozporządzenia mini-
stra finansów z 24 grudnia
2009 r. w sprawie wykonania
niektórych przepisów ustawy
o podatku od towarów i usług
(Dz.U. nr 224, poz. 1799).
Gmina stosownie do art. 2 ust.
1 i 2 ustawy z o samorządzie
gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr
142, poz. 1591 z późn. zm.) jest
jednostką samorządu teryto-
rialnego posiadającą osobo-
wość prawną, wykonującą za-
dania publiczne we własnym
imieniu i na własną odpowie-
dzialność. W myśl art. 6 ust. 1 tej
ustawy do zakresu działania
gminy należą wszystkie sprawy
publiczne o znaczeniu lokal-
nym, niezastrzeżone ustawami
na rzecz innych podmiotów.
W celu wykonywania zadań
gmina może tworzyć jednostki
organizacyjne, a także zawierać
umowy z innymi podmiotami,
w tym z organizacjami pozarzą-
dowymi.
W opisanej sprawie nie znaj-
dzie zatem zastosowania art. 86
ust. 1 ustawy o VAT, bowiem ob-
niżenie podatku należnego o po-
datek naliczony może nastąpić
jedynie na ściśle określonych
przez ustawodawcę zasadach,
a jedną z podstawowych prze-
słanek pozytywnych jest bezpo-
średni i bezsporny związek za-
kupów z wykonanymi czynno-
ściami opodatkowanymi.
Reasumując, gmina nie może
odliczyć podatku naliczonego
od zakupu fabrycznie nowego
autobusu do przewozu osób
niepełnosprawnych przy dofi-
nansowaniu ze środków
PFRON.
Interpretacja indywidualna
dyrektora Izby Skarbowej
w Warszawie z 22 czerwca 2010 r.
(nr IPPP3/443-494/10-2/IB).
JAKI PROBLEM
ROZSTRZYGNĘŁA
IZBA
24 lutego 2010 r. została zawar-
ta umowa między powiatem
a gminą na dofinansowanie ze
środków Państwowego Fundu-
szu Rehabilitacji Osób Niepeł-
nosprawnych (PFRON) części
kosztów zakupu pojazdu prze-
znaczonego do przewozu osób
niepełnosprawnych. Środki na
zakup autobusu do przewozu
osób niepełnosprawnych po-
chodzą z PFRON – dotacja do
110 tys. zł. Czy gmina może od-
liczyć podatek naliczony od za-
kupu fabrycznie nowego auto-
busu do przewozu osób niepeł-
nosprawnych przy dofinanso-
waniu ze środków PFRON?
ODPOWIEDŹ IZBY
Stosownie do art. 86 ust. 1 usta-
wy o VAT w zakresie, w jakim
towary i usługi są wykorzysty-
wane do wykonywania czynno-
ści opodatkowanych, podatni-
kowi VAT przysługuje prawo
do obniżenia kwoty podatku
należnego o kwotę podatku na-
liczonego, z zastrzeżeniem art.
114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17
i 19 oraz art. 124 ustawy o VAT.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt
1 lit. a tej ustawy kwotę podat-
ku naliczonego stanowi, z za-
strzeżeniem ust. 3-7, suma kwot
opracowała
Ewa Matyszewska
12 lipca 2010
nr 133 (2764)
www.gazetaprawna.pl
Tygodnik Podatkowy
C
5
Rozliczenia VAT
Terminy zwrotu podatku
Postępowanie wyjaśniające wydłuża czas
oczekiwania na zwrot VAT naliczonego
EKSPERCI WYJAŚNIAJĄ
Jak nabywcę usług obciążyć
kosztami materiałów
Od dwóch miesięcy podatnik prowadzi działalność w za-
kresie usług elektrycznych. Jak ma rozliczyć z usługo-
biorcą zakup na fakturę ze sklepu materiałów do prac?
Zwrot przedsiębiorcy VAT naliczonego może być
poprzedzony postępowaniem wyjaśniającym
prowadzonym przez urząd skarbowy, co oznacza, że
wydłuży się termin oczekiwania na zwrot.
je się w terminie 14 dni od
dnia złożenia tego zabezpie-
czenia.
konstrukcję przedłużenia
terminu dokonania zwrotu
różnicy podatku tylko wtedy,
gdy istnieją wyraźne prze-
słanki wskazujące, że zwrot
podatku w ogóle się podatni-
kowi nie należy lub nie nale-
ży się w zadeklarowanej wy-
sokości, przy jednoczesnym
braku możliwości zakończe-
nia postępowania wyjaśnia-
jącego zasadność tego zwro-
tu przed upływem ustawo-
wych terminów dokonania
zwrotu.
Kamil Lewandowski
doradca podatkowy w kancelarii Parulski & Wspólnicy
Zaskarżenie postanowienia
Podatnik, wobec którego zo-
stało wydane postanowienie
o wydłużenie terminu zwro-
tu, a który nie chce składać
zabezpieczenia, może skorzy-
stać ze środków ochrony
przed nadmiernym przedłu-
żaniem terminu zwrotu VAT.
Do wyboru ma albo zaskarże-
nie postanowienia o przedłu-
żeniu terminu zwrotu różnicy
podatku, albo wniesienie
skargi na ostateczne posta-
nowienia w tych sprawach.
Zgodnie z art. 217 par. 2 Or-
dynacji podatkowej postano-
wienie zawiera uzasadnienie
faktyczne i prawne, jeżeli słu-
ży na nie zażalenie lub skar-
ga do sądu administracyjne-
go oraz gdy wydane zostało
na skutek zażalenia na posta-
nowienie. W każdym przy-
padku wydanie postanowie-
nia o przedłużeniu terminu
zwrotu różnicy podatku od
towarów i usług może być za-
tem poddane kontroli instan-
cyjnej, jeśli tylko podatnik
uzna, że rozstrzygnięcie or-
ganu pierwszej instancji jest
dla niego niekorzystne, lub
sądowej – gdy przedsiębior-
ca kwestionuje rozstrzygnię-
cia organu odwoławczego.
Magdalena Majkowska
magdalena.majkowska@infor.pl
przez podatnika zwrotu w ter-
minie przyspieszonym, tj. 25
dni.
Wątpliwości podatnika związane są ze sposobem obciążenia
nabywcy usług elektrycznych kosztami materiałów zużywa-
nych przy wykonywaniu tych usług. W takiej sytuacji można
rozważyć dwa modele rozliczeń. W pierwszym koszty mate-
riałów mogą zostać wkalkulowane w cenę usługi i uwzględ-
nione na fakturze dokumentującej sprzedaż usług elektrycz-
nych. Wówczas, z podatkowego punktu widzenia, czynnością
opodatkowaną VAT jest jedna czynność, tj. świadczenie
usług. Z punktu widzenia zasad VAT ten sposób rozliczenia
wydaje się najbardziej odpowiadać stanowi faktycznemu,
gdyż charakter czynności na gruncie VAT przede wszystkim
należy analizować z punktu widzenia nabywcy, a ten jest za-
interesowany nabyciem usługi, a nie materiałów potrzeb-
nych do jej wykonania. W praktyce jednak może znaleźć za-
stosowanie rozwiązanie zaproponowane w zapytaniu, tj. ob-
ciążenie kosztami materiałów nabywcy usług. Wówczas cena
za wykonanie samych usług oraz koszty materiałów byłyby
kalkulowane odrębnie. W takiej sytuacji podatnik dokonuje
niejako odsprzedaży materiałów wykorzystanych przy
świadczeniu usług elektrycznych. W konsekwencji można
wykazać odrębną pozycję na fakturze, tj. materiały wykorzy-
stane przy świadczeniu usług. Oczywiście, w tym przypadku
dla celów dokumentacyjnych można przedstawić nabywcy
usług kserokopię faktury dokumentującą cenę nabycia ma-
teriałów.
Reasumując, ustawa o VAT nie reguluje szczegółowo takich
sytuacji i dlatego w tym przypadku sposób rozliczenia mo-
że być uzależniony od uzgodnień podatnika z jego kontra-
hentem.
Prawem podatnika VAT
jest otrzymanie zwrotu nad-
wyżki podatku naliczonego
nad należnym w określonym
terminie. Zasady regulujące
zwrot bezpośredni nadwyżki
podatku naliczonego nad na-
leżnym określone zostały
w art. 87 ustawy o VAT.
W przypadku gdy kwota po-
datku naliczonego jest w
okresie rozliczeniowym wyż-
sza od kwoty podatku należ-
nego, podatnik ma prawo do
obniżenia o tę różnicę kwoty
podatku należnego za następ-
ne okresy rozliczeniowe lub
do zwrotu różnicy na rachu-
nek bankowy.
Zasadą jest, że zwrot różni-
cy podatku następuje w ter-
minie 60 dni od dnia złożenia
rozliczenia przez podatnika
na rachunek bankowy podat-
nika w banku mającym siedzi-
bę na terytorium kraju lub na
rachunek podatnika w spół-
dzielczej kasie oszczędnościo-
wo-kredytowej, której jest
członkiem, wskazane w zgło-
szeniu identyfikacyjnym,
o którym mowa w odrębnych
przepisach.
Wydłużenie terminu
Jeżeli zasadność zwrotu wy-
maga dodatkowego zweryfi-
kowania, naczelnik urzędu
skarbowego może przedłu-
żyć 60-dniowy termin zwro-
tu. Z taką sytuacją możemy
mieć do czynienia, jeżeli or-
gan podatkowy ma wątpliwo-
ści, czy wnioskowany zwrot
podatnikowi rzeczywiście
przysługuje. Termin zwrotu
VAT może być przedłużony
do czasu zakończenia weryfi-
kacji rozliczenia podatnika
dokonywanego w ramach
czynności sprawdzających,
kontroli podatkowej lub po-
stępowania podatkowego
bądź postępowania kontrol-
nego na podstawie przepisów
ustawy o kontroli skarbowej.
Przedłużenie terminu zwro-
tu podatku następuje w dro-
dze postanowienia wydanego
na podstawie przepisów Or-
dynacji podatkowej.
W praktyce dla podatników
problemem może być to, że
przepisy podatkowe nie okre-
ślają czasu, w którym powin-
no nastąpić zakończenie po-
stępowania wyjaśniającego.
Rzeczywisty czas trwania po-
stępowania jest każdorazowo
uzależniony od konkretnego
przypadku.
Termin zwrotu podatku od
towarów i usług może być za-
tem przedłużony do czasu, aż
organ podatkowy dokona
wszelkich niezbędnych usta-
leń w celu potwierdzenia za-
sadności zwrotu. W sytuacji
bowiem, gdy zasadność wy-
kazanego zwrotu wzbudza
wątpliwości, naczelnik urzę-
du skarbowego ma obowią-
zek podjęcia dodatkowych
czynności zmierzających do
sprawdzenia wiarygodności
przedstawionej dokumenta-
cji, uzupełnienia jej i zebra-
nia innych koniecznych infor-
macji w sprawie.
Nawet jednak w takiej sy-
tuacji wprowadzono możli-
wość dokonania zwrotu róż-
nicy podatku w podstawo-
wym terminie 60 dni. Wa-
runkiem dokonania przez
naczelnika urzędu skarbo-
wego takiego zwrotu jest zło-
żenie przez podatnika wraz
z wnioskiem zabezpieczenia
majątkowego w kwocie
wnioskowanego zwrotu po-
datku. Jeżeli wniosek wraz
z zabezpieczeniem został
złożony na 13 dni przed upły-
wem 60-dniowego terminu
lub później, zwrotu dokonu-
Przedawnienie po pięciu latach
Trzeba pamiętać, że prawo
do zwrotu VAT przedawnia
się. Zgodnie z art. 80 Ordy-
nacji podatkowej prawo do
zwrotu podatku wygasa po
upływie pięciu lat, licząc od
końca roku kalendarzowego,
w którym upłynął termin je-
go zwrotu. Po upływie tego
terminu wygasa także prawo
do złożenia wniosku o zali-
czenie zwrotu podatku na
poczet przyszłych zobowią-
zań podatkowych oraz możli-
wość zaliczenia zwrotu na
poczet zaległych oraz bieżą-
cych zobowiązań podatko-
wych. Bieg terminu do zwro-
tu podatku przerywa złoże-
nie wniosku o zaliczenie
zwrotu podatku na poczet
przyszłych zobowiązań po-
datkowych.
Oznacza to, że prawo do
zwrotu VAT wygaśnie po
upływie pięciu lat, licząc od
końca roku kalendarzowego,
w którym upłynął termin jego
zwrotu określony w przepi-
sach ustawy o VAT, o ile po-
datnik w tym okresie nie zło-
ży wniosku o jego zaliczenie na
poczet przyszłych zobowią-
zań podatkowych.
em
Podstawa prawna
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54,
poz. 535 z późn. zm.).
Jaką stawkę VAT zastosować
przy instalacjach elektrycznych
Odsetki dla podatnika
Zabezpieczeniem interesów
podatnika, w przypadku gdy
przeprowadzone postępowa-
nie wyjaśniające wykaże za-
sadność zwrotu nadwyżki
podatku, jest prawo do odse-
tek za okres przedłużenia
terminu tego zwrotu. Urząd
skarbowy wypłaca podatni-
kowi należną kwotę wraz
z odsetkami w wysokości od-
powiadającej opłacie prolon-
gacyjnej stosowanej w przy-
padku odroczenia płatności
podatku lub jego rozłożenia
na raty.
Z uwagi na konieczność
wypłaty odsetek organy po-
datkowe powinny stosować
Nowe firmy
Terminu 60-dniowego do
zwrotu VAT nie można, co
do zasady, stosować wobec
podatników, którzy w danym
okresie rozliczeniowym nie
dokonali czynności opodat-
kowanych w kraju oraz nie
dokonywali dostawy towa-
rów lub świadczenia usług
poza terytorium kraju.
W ich przypadku termin na
dokonanie zwrotu wynosi
180 dni.
Przepisy dopuszczają skró-
cenie do 60 dni przewidzia-
nego dla tych podmiotów
terminu 180-dniowego. Wa-
runkiem jest jednak złożenie
przez podatnika w urzędzie
skarbowym zabezpieczenia
majątkowego w kwocie odpo-
wiadającej kwocie wniosko-
wanego zwrotu podatku. Za-
bezpieczenie to może być
złożone w formie: gwarancji
bankowej lub ubezpieczenio-
wej, poręczenia banku, we-
ksla, czeku czy papierów
wartościowych na okazicie-
la. Mechanizm ten ogranicza
ewentualne wyłudzenia po-
datku przez firmy o niedłu-
gim lub bardzo krótkim stażu
prowadzonej działalności.
Ustawa o VAT w określo-
nych przypadkach przewidu-
je także możliwość uzyskania
Podatnik świadczy usługi montażu instalacji elektrycz-
nej w domku jednorodzinnym dla klienta indywidualne-
go. Jaki VAT należy uwzględnić przy takich usługach?
Katarzyna Zembrzuska
młodszy konsultant podatkowy w Independent Tax Advisers
Doradztwo Podatkowe
Podstawa prawna
Art. 87 ustawy z 11 marca 2004 r.
o podatku od towarów i usług
(Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn.
zm.).
Art. 216 – 219 ustawy z 29 sierpnia
1997 r. – Ordynacja podatkowa
(t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60
z późn. zm.).
Zgodnie z ustawą o VAT stawka podstawowa podatku wy-
nosi 22 proc., przy czym ustawodawca ustanowił pewne
wyjątki. Do 31 grudnia 2010 r. stawkę 22 proc. obniża się
do 7 proc. również w odniesieniu do „robót budowlano-
-montażowych oraz remontów i robót konserwacyjnych
dotyczących obiektów budownictwa mieszkaniowego,
o których mowa w art. 2 pkt 12 ustawy o VAT, lub ich czę-
ści, z wyłączeniem lokali użytkowych”. Zatem stawka
7-proc. ma zastosowanie do wszystkich obiektów budow-
nictwa mieszkaniowego, rozumianych jako budynki miesz-
kalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Kla-
syfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11 (w tym budyn-
ki mieszkalne jednorodzinne zaklasyfikowane pod symbo-
lem 111 PKOB). Podatnik wykonuje instalacje elektryczne
w domkach jednorodzinnych, tj. usługi, które można skla-
syfikować pod symbolem 43.2 PKWiU jako roboty związa-
ne z wykonywaniem instalacji elektrycznych, wodno-kana-
lizacyjnych i pozostałych instalacji budowlanych. Usługi
wykonywane przez podatnika można sklasyfikować jako
roboty budowlano-montażowe w budynkach mieszkal-
nych, dla których zastosowanie będzie miała stawka
7-proc. VAT przynajmniej do końca roku 2010.
Formy zabezpieczenia
W przypadku wydłużenia
terminu zwrotu VAT po-
datnik może uzyskać
zwrot w terminie 60 dni,
jeżeli złoży zabezpiecze-
nie majątkowe w formie:
■
gwarancji bankowej lub
ubezpieczeniowej,
■
poręczenia banku,
■
weksla z poręczeniem
wekslowym banku,
■
czeku potwierdzonego
przez krajowy bank wy-
stawcy czeku,
■
papierów wartościowych
na okaziciela o określo-
nym terminie wykupu
wyemitowanych przez
Skarb Państwa lub Naro-
dowy Bank Polski, ban-
kowych papierów warto-
ściowych i listów za-
stawnych o określonym
terminie wykupu, wy-
emitowanych we wła-
snym imieniu i na wła-
sny rachunek przez pod-
miot mogący być gwa-
rantem lub
poręczycielem zgodnie
z przepisami Ordynacji
podatkowej.
em
Podstawa prawna
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54,
poz. 535 z późn. zm.).
Rozporządzenie ministra finansów z 24 grudnia 2009 r. w sprawie
wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów
i usług (Dz.U. nr 224, poz. 1799).
[ Pobierz całość w formacie PDF ]